
دانشگاه تهران بزرگترین مرکز آموزش عالی در ایران است که در سال ۱۳۱۳ خورشیدی به دستور رضا شاه تأسیس شد. دانشگاه تهران هم اکنون دارای ۲۵ دانشکده، ۹ پردیس و ۱۱ مرکز پژوهشی است و از استادان مجرب ایرانی در بیشتر رشتهها بهره میگیرد. برند دانشگاه تهران در سال ۱۳۹۲ در دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران به عنوان یکی از ۱۰۰ برند برتر ایران شناخته شد. در حال حاضر محمود نیلی احمدآبادی ریاست این دانشگاه را به عهده دارد.
فکر تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۰۵ خورشیدی توسط دکتر سنک نماینده مجلس نخستین بار پدیدار شد. در نامهای به وزیر معارف دربارهٔ اقدام به تأسیس دانشگاه، دکتر سید محمد تدین پاسخ داد:
راجع به اونیورسیته که آن را میتوانیم دارالعلوم بگوییم کمال علاقه را دارم و مشغول تهیه لوازم مقدمات آن هستم. نظر من این است که در یک فضای وسیعی که شاید ۸۰ تا ۱۰۰ هزار ذرع مربع وسعت داشته باشد، بنایی ساخته شود که شعب علوم و فنون در آنجا تأسیس گردد.
وزیر دربار وقت، عبدالحسین تیمورتاش، از طرف رضا شاه، دکتر عیسی صدیق (صدیق اعلم) را مأمور کرد تا در سال ۱۳۱۰ خورشیدی به ایالات متحده آمریکا سفر کرده و پس از مطالعه در «تأسیسات علمی دنیای جدید»، طرحی برای تأسیس دانشگاه در کشور به دولت تقدیم نماید. در همین جریانست که برخی منابع، زحمات اولیه تأسیس دانشگاه تهران را به وی نسبت دادهاند.
[tabs style=”v1″ ]
[tab title=”تاریخچه” ]
تاریخچه
افتخارات عظیم و باشکوه تاریخ تمدن و فرهنگ ایران زمین، بیانگر وجود مراکز دانش، معارف، مطالعه و تحقیق در انواع علوم بوده است. مراکز برجسته علمی همچون مدرسه نصیبین و دانشگاه جندیشاپور در ایالت خوزستان که در سال پانصد و سی میلادی به فرمان خسرو انوشیروان تاسیس یافت و تا زمان عباسیان دوام داشت، دلیلی به راین مدعاست. همچنین دانشمندان دوره اسلامی همچون: ابن سینا، زکریای رازی، ابوریحان بیرونی و… در ارتقای تفکر و تعالی مدارج سیر و سلوک جامعه بشری در سطح جهان شناختهشده هستند. از دوران صفویه انتقال اصول علوم و معارف جدید از اروپا آغاز شد، تا اینکه اولین مدرسه جدید در سال ۱۲۱۲ در ارومیه آغاز به کار کرد.
اندیشه ایجاد مرکزی برای آموزش عالی در ایران و به تعبیر دیگر دانشگاه، نخستین بار با تاسیس دارالفنون در سال ۱۲۳۰ ه. ش. با رشتههای مهندسی، داروسازی، طب و جراحی، توپخانه، پیاده نظام، سوارهنظام و معدن شناسی به همت میرزا تقی خان امیرکبیر عملی گردید. دارالفنون گرچه توسعه نیافت اما تجربه مغتنمی پیش روی کسانی که در آرزوی آشنایی ایرانیان با دانشهای جدید و پیشرفتهای اروپائیان در صنعت، اقتصاد، سیاست و… بودهاند، قرار داد. با عطف به این تجربه در سال ۱۳۰۷ ه. ش دکتر محمود حسابی پیشنهاد راه اندازی مرکزی جامع همه یا اغلب دانشها را با وزیر وقت فرهنگ، دکتر علی اصغر حکمت، در میان نهاد.
در بهمنماه سال ۱۳۱۲ شمسی، جلسه هیات دولت وقت تشکیل و در آن در زمینه آبادی تهران و زیبایی و شکوه ابنیه، عمارات و کاخهای زیبای آن سخن به میان آمد. مرحوم فروغی که در آن روز ریاست وزراء را برعهده داشت از یک سو و دیگر وزیران از سوی دیگر زبان به تحسین و تمجید شهر گشودند و برخی از آنان برای جلب رضایت شاه در این مقال، عنان از کف بدادند اما در این میان مرحوم علی اصغر حکمت، کفیل وزارت معارف، بی آنکه پیشرفتهای پایتخت را نادیده انگارد با لحنی محتاطانه چنین گفت: «البته که در آبادی و عظمت پایتخت شکی نیست» ولی تنها نقص آشکار آن اینست که «انیورسته» ندارد و حیف است که در این شهر نوین از این حیث از دیگر بلاد بزرگ عالم، واپس ماند». این سخنان ارزشمند تاثیر خود را برجای نهاد و بی درنگ مقبول همگان افتاد. از این رو آنان با تخصیص بودجه اولیهای به میزان ۲۵۰,۰۰۰ تومان به وزارت معارف اجازه دادند تا زمین مناسبی برای تاسیس دانشگاه بیابد و ساختمان آنرا در اسرع وقت پدید آورد. علی اصغر حکمت بی درنگ دست به کار شد و جستجو برای مکان یابی مناسب دانشگاه را با کمک و مشاوره آندره گدار، معمار چیرهدست فرانسوی که در آن روزگار به عنوان مهندس در خدمت وزارت معارف بود آغاز کرد. آنان پس از جستجوی بسیار در میان ابنیه، باغها و زمینهای فراوان آن روز اطراف تهران باغ جلالیه را برای احداث دانشگاه برگزیدند. در همین حال برخلاف امروز که یافتن زمین مناسب در شهر تهران برای ایجاد دانشگاهی عظیم تقریباً ناممکن است، در آن روزها زمینهای فراوانی وجود داشت که صاحبان آنها نه تنها درفروش آنها امساکی نداشتند بلکه برای واگذاری به چنین مؤسساتی که مسلماً سود کلانی هم به دنبال داشت، سر و دست میشکستند. از همین رو بود که گروهی از مالکین اراضی بهجت آباد با سوءاستفادههایی نظر وزیر مالیه وقت را جلب کرده بودند که زمینهای آنها را برای تاسیس دانشگاه خریداری نماید. در حالی که به نظر موسیو گدار عرصه آن زمینها تنگ و موقعیت آنها سیل گیر بود و برای تاسیس دانشگاه به هیچ روی مناسب نبود. با این همه مرحوم داور رجحان در جلسه هیات دولت بهسختی بر خرید اراضی بهجت آباد پای فشرد و نظر بیشتر اعضاء را جلب کرده و سرانجام دولتیان، بهجت آباد را برگزیدند. در همین حال که علی اصغر حکمت دلشکسته و ناامید ناظر ماجرا بود، رضاشاه وارد شد و پس از اطلاع از موضوع با قلدری خاص خود اوضاع را برهم زد و گفت: «باغ جلالیه را برگزینید. بهجت آباد ابداً شایسته نیست عرصه آن کم و اراضی آن سیل گیر است. دولتیان در برابر این سخنان قاطع، زبان در کام کشیدند و احدی دم برنیاورد.
باغ جلالیه در شمال تهران آن روز ما بین قریه امیرآباد و خندق شمالی تهران قرار داشت. این باغ زیبا که پوشیده از درختان کهنسال مثمر و غیر مثمر بود، در حدود ۱۳۰۰. ق در واپسین سالهای حکومت ناصرالدینشاه قاجار به فرمان شاهزادهای به نام جلال الدوله بنا یافته و در آن روز در مالکیت تاجری ترک به نام حاج رحیم آقای اتحادیه تبریزی بود. به هر حال باغ جلالیه از قرار متری ۵ ریال و جمعاً به مبلغ ۱۰۰,۰۰۰ (صد هزار) تومان از این تاجر خریداری شد و موسیو گدار بهسرعت مامور تعیین حدود، نرده گذاری، طراحی و اجرای عملیات ساختمانی در آن شد. در همین حال پانزدهم بهمنماه۱۳۱۳. ش لوح یادبود تاسیس دانشگاه با حضور مقامات دولتی در محلی که اکنون پلکان جنوبی دانشکده پزشکی است در دل خاک به امانت گذاشته شد.
طراحی پردیس دانشگاه را نیز همان معمار فرانسوی بر عهده گرفت. وی نخست طرح خیابانهای اطراف و داخل دانشگاه را ارائه کرد و پس از تایید در پانزدهم بهمن ۱۳۱۳، عملیات اجرایی با کاشت نهالهای درختان سایه گستر و باشکوه چنار در کنار خیابانها آغاز شد.
تاسیس دانشگاه تهران که با آغاز آشنایی جدی ایرانیان با مغرب زمین مقارن افتاده بود این دانشگاه را به بستر اصلی ارتباط با تمدن مغرب زمین و علوم جدید تبدیل کرد. از آغاز فعالیتهای آموزشی دانشگاه تهران، تاکنون، همواره افراد شایسته و شخصیتهای برجسته و چهرههای صاحبنامی در آن به تدریس یا تحصیل پرداختهاند که در اینجا با صرفنظر از اسامی فعالان کنونی در عرصههای سیاست، اجتماع، علم و هنر، فقط به نام چند تن از درگذشتگان اشاره میشود.
استاد جلالالدین همایی، عبدالعظیم قریب، بدیعالزمان فروزانفر، پروفسور محمود حسابی، استاد علی اکبر دهخدا، دکتر محمد معین، مهندس مهدی بازرگان، شهید دکتر مصطفی چمران، دکتر یداله سحابی، شهید دکتر محمد مفتح، استاد شهید مرتضی مطهری، دکتر عبدالحسین زرین کوب، دکتر کریم ساعی، دکتر احمد حامی و….
پردیس دانشگاه تهران که از جنوب به خیابان انقلاب، از شمال به خیابان پور سینا و از شرق و غرب به ترتیب به خیابانهای قدس و ۱۶ آذر محدوداست در سال ۱۳۱۳ ه. ش در مساحتی به وسعت ۲۱ هکتار تاسیس شد. در این مجموعه ساختمان دانشکدههای
هنرهای زیبا، ادبیات و علوم انسانی، علوم، فنی، حقوق و علوم سیاسی، پزشکی، دندانپزشکی، داروسازی و ساختمان کتابخانه مرکزی – که از مهمترین کتابخانههای کشور به شمار میآید – و مسجد دانشگاه واقع شده است. سازمان مرکزی دانشگاه، اداره امور دانشجویی، مرکز بهداشت و درمان دانشجویان، دانشکده محیط زیست، جغرافیا، و… نیز در خیابانهای اطراف دانشگاه قرار دارند. دانشکدههای علوم اجتماعی، علوم تربیتی، کوی دانشگاه، اقتصاد، الهیات و معارف اسلامی به ترتیب در امیرآباد شمالی و خیابان مطهری واقع شدهاند. همچنانکه شماری دیگر از دانشکدهها و مراکز تحقیقاتی و پژوهشی دانشگاه تهران در بیرون از تهران در شهرهای قم، کرج، پاکدشت، ساری، چوکا و نشتارود واقع شدهاند. در سال ۱۳۷۰ ه. ش دانشکدههای: پزشکی، دندانپزشکی و داروسازی از دانشگاه تهران جداً شدند و دانشگاه علوم پزشکی تهران را تشکیل دادند.
نقش دکتر محمود حسابی
در کتاب استاد عشق درخاطرات دکتر محمود حسابی اینگونه آمده است که بنا به پیشنهاد واصرار دکتر حسابی به وزیر فرهنگ وقت آقای حکمت وراضی کردن ایشان وقت ملاقات با رضا شاه گرفته شد وپس از نیم ساعت مذاکره وتوجیه رضاشاه توسط دکتر حسابی ایشان دستوردادند که آقای حکمت لایحه تأسیس دانشگاه تهران را به مجلس ببرند وپس از تهیه طرح تأسیس دانشگاه توسط دکتر حسابی از روی قوانین دانشگاه فرانسه ونروژ، پس از بحثهای فراوان در مجلس این لایحه رای آورد.
[/tab]
[tab title=”پیشینه” ]
پیشینه
ظاهراً تاریخچهٔ مدونی از روند بنیانگذاری و تأسیس دانشگاه تهران از طرف این نهاد انتشار نیافته و در اینباره نظرهای گوناگونی از سوی اشخاص مختلفی اظهار گردیده و گفته شده است که فکر تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۰۵ خورشیدی توسط دکتر سنک نمایندهٔ مجلس نخستین بار پدیدار شد. در نامهای به وزیر معارف دربارهٔ اقدام به تأسیس دانشگاه، محمد تدین پاسخ داد:
راجع به اونیورسیته که آن را میتوانیم دارالعلوم بگوییم کمال علاقه را دارم و مشغول تهیه لوازم مقدمات آن هستم. نظر من این است که در یک فضای وسیعی که شاید ۸۰ تا ۱۰۰ هزار ذرع مربع وسعت داشته باشد، بنایی ساخته شود که شعب علوم و فنون در آنجا تأسیس گردد.
وزیر دربار وقت، عبدالحسین تیمورتاش، از طرف رضا شاه، عیسی صدیق (صدیق اعلم) را مأمور کرد تا در سال ۱۳۱۰ خورشیدی به ایالات متحده آمریکا سفر کرده و پس از مطالعه در «تأسیسات علمی دنیای جدید»، طرحی برای تأسیس دانشگاه در کشور به دولت تقدیم نماید. طرح صدیق مورد قبول کفالت وزارت معارف وقت، علی اصغر حکمت، قرار گرفت و سرانجام با پیگیری ایشان، علیاصغر حکمت و مهندس محمد شبانی، سرانجام دانشگاه تهران در هشتم خرداد ماه ۱۳۱۳ به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
در بهمنماه سال ۱۳۱۲ شمسی، جلسه هیئت دولت وقت تشکیل و در آن در زمینه آبادی تهران و زیبایی و شکوه ابنیه، عمارات و کاخهای زیبای آن سخن به میان آمد. مرحوم فروغی که در آن روز ریاست وزراء را برعهده داشت از یک سو و دیگر وزیران از سوی دیگر زبان به تحسین و تمجید شهر گشودند و برخی از آنان برای جلب رضایت شاه در این مقال، عنان از کف بدادند اما در این میان مرحوم علی اصغر حکمت، کفیل وزارت معارف، بی آنکه پیشرفتهای پایتخت را نادیده انگارد با لحنی محتاطانه چنین گفت: «البته که در آبادی و عظمت پایتخت شکی نیست» ولی تنها نقص آشکار آن اینست که «انیورسته» ندارد و حیف است که در این شهر نوین از این حیث از دیگر بلاد بزرگ عالم، واپس ماند». این سخنان ارزشمند تأثیر خود را برجای نهاد و بی درنگ مقبول همگان افتاد. از این رو آنان با تخصیص بودجه اولیهای به میزان ۲۵۰٬۰۰۰ تومان به وزارت معارف اجازه دادند تا زمین مناسبی برای تأسیس دانشگاه بیابد و ساختمان آن را در اسرع وقت پدیدآورد. علی اصغر حکمت بی درنگ دست به کار شد و جستجو برای مکان یابی مناسب دانشگاه را با کمک و مشاوره آندره گدار، معمار چیرهدست فرانسوی که در آن روزگار به عنوان مهندس در خدمت وزارت معارف بود آغاز کرد. آنان پس از جستجوی بسیار در میان ابنیه، باغها و زمینهای فراوان آن روز اطراف تهران باغ جلالیه را برای احداث دانشگاه برگزیدند. در همین حال برخلاف امروز که یافتن زمین مناسب در شهر تهران برای ایجاد دانشگاهی عظیم تقریباً ناممکن است، در آن روزها زمینهای فراوانی وجود داشت که صاحبان آنها نه تنها درفروش آنها امساکی نداشتند بلکه برای واگذاری به چنین مؤسساتی که مسلماً سود کلانی هم به دنبال داشت، سر و دست میشکستند. از همین رو بود که گروهی از مالکین اراضی بهجت آباد با سوءاستفادههایی نظر وزیر مالیه وقت را جلب کرده بودند که زمینهای آنها را برای تأسیس دانشگاه خریداری نماید. در حالی که به نظر موسیو گدار عرصه آن زمینها تنگ و موقعیت آنها سیل گیر بود و برای تأسیس دانشگاه به هیچ روی مناسب نبود. با این همه مرحوم داور رجحان در جلسه هیئت دولت بهسختی بر خرید اراضی بهجت آباد پای فشرد و نظر بیشتر اعضاء را جلب کرده و سرانجام دولتیان، بهجت آباد را برگزیدند. در همین حال که علی اصغر حکمت دلشکسته و ناامید ناظر ماجرا بود ،رضاشاه وارد شد و پس از اطلاع از موضوع با قلدری خاص خود اوضاع را برهم زد و گفت: «باغ جلالیه را برگزینید. بهجت آباد ابداً شایسته نیست عرصه آن کم و اراضی آن سیل گیر است. دولتیان در برابر این سخنان قاطع، زبان در کام کشیدند و احدی دم برنیاورد.
ضیاء موحد در مصاحبهای ادعای نقش محمود حسابی در تأسیس دانشگاه تهران را کذب محض میداند.
کذب محض است! تاریخ دانشگاه تهران کاملاً روشن است. دکتر حسابی اصلاً آن موقع کارهای نبوده که بخواهد دانشگاه تهران را تأسیس کند. تاریخ دانشگاه تهران که معلوم است. شما چرا این سؤال را از من میپرسید؟
این مؤسسه با ادغام کردن دارالفنون، مدرسه علوم سیاسی، مدرسه طب، مدرسه عالی فلاحت و صنایع روستایی، مدرسه فلاحت مظفر (اولین مدرسه کشاورزی در ایران)، مدرسه صنایع و هنر (تأسیس توسط کمال الملک)، مدرسه عالی معماری، مدرسه عالی حقوق، و چند مرکز آموزش عالی دیگر تهران دایر گشت.و در ۱۵ بهمن ماه همان سال بود که کلنگ تأسیس دانشگاه تهران توسط رضاشاه در زمینهای پردیس جلالیه تهران (در جنوب پارک لاله کنونی) به زمین زده شد و در جمعه ۲۴ اسفند رسماً دانشگاه تهران تأسیس گشت.
طرح و الگو
این دانشگاه بر اساس موسسات آموزش عالی فرانسه الگوبرداری شد و حتی طراحان ساختمانهای دانشگاه تهران مهندسین فرانسوی بودند، و دروس و برنامههای هنرکده (دانشکده هنرهای زیبای فعلی) دقیقاً بر اساس الگوی مؤسسه اکول د بوزار طراحی گردید.
پردیس و بناهای این دانشگاه توسط معماران اروپایی رولاند دوبرول، ماکسیم سیرو، مارکوف، آلکساندر موزر، آندره گدارد، محسن فروغی و محمد شبانی امامیه طراحی گردید.
توسعه
در اواخر دهه ۱۹۴۰ میلادی ساختار درسی و پژوهشی دانشگاه تهران رفته رفته به سمت الگوبرداری از سیستم دانشگاههای آمریکایی شروع به حرکت نمود: بطور نمونه دانشکده کشاورزی این دانشگاه به کمک دانشگاه یوتا توسعه و گسترش یافت.
اما نمونههای دیگری نیز میتوان برشمرد: در سال ۱۹۵۴ مؤسسه علوم اداری دانشگاه (دانشکده مدیریت کنونی) به کمک دانشگاه کالیفرنیا جنوبی و به ریاست هری مارلو از این دانشگاه آغاز به ارائه مدارج دکترا نمود. در سال ۱۹۵۸ مؤسسه روزنامهنگاری دانشگاه تهران به کمک دانشگاه ویرجینیا و جیمز ولارد آغاز به کار نمود؛ و دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا بود که در سال ۱۹۶۵ رشته دکترای بیماریهای سلولی (cytopathology) را راهاندازی نمود.
دانشگاههای دیگر آمریکایی که مستقیماً ناظر فعالیتهای علمی و آکادمیک دانشگاه تهران بودند مانند :دانشگاه ایندیانا، دانشگاه ایلینوی در اوربانا شامپاین، دانشگاه کلرادو در بولدر، دانشگاه آلاباما، و دانشگاه ایالتی کلرادو است.
انقلاب ۱۳۵۷ ایران
پس از دو سال تعطیلی اجباری در سالهای ۱۳۵۹ تا ۱۳۶۱ به واسطه انقلاب فرهنگی ایران توسط جمهوری اسلامی و در سال ۱۳۶۴ دانشکدههای علوم پزشکی از دانشگاه تهران رسماً به دستور بخشنامهٔ جدید دولت جدا و مستقل گردیدند و دانشگاه علوم پزشکی تهران را تشکیل دادند.
[/tab]
[tab title=”کتابخانه”]
سامانه کتابخانه دانشگاه
در سال ۱۹۷۱ ساختمان جدید کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران با طراحی عبدالعزیز فرمانفرمایان گشوده شد که امروزه حاوی ۷۰۰٬۰۰۰ جلد کتاب و ۱۸۰۰ نشریه از سراسر جهان میباشد. هر دانشکده به طور جداگانه و همچنین اکثر گروهها دارای کتابخانهٔ تخصصی میباشند.
سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران
دانشگاه تهران در حال حاضر، دارای ۱۳۹ نشریه تخصصی است که ۹۷ نشریه دارای رتبه علمی – پژوهشی از دبیرخانه کمیسیون نشریات علمی کشور میباشند. این نشریات به صورت فصلنامه و یا دوفصلنامه منتشر میشوند. ویراستاری ادبی و صفحه آرایی مقالات و همچنین انتشار نشریات به صورت نسخههای الکترونیکی و چاپی در انتشارات دانشگاه تهران صورت میگیرد.
- سامانه نشر مجلات علمی دانشگاه تهران: http://journals.ut.ac.ir
- فهرست نشریات دارای اعتبار وزارت علوم، تحقیقات و فناوری: http://journals.msrt.ir
- انتشارات دانشگاه تهران: http://press.ut.ac.ir
[/tab]
[tab title=”رتبه دانشگاه”]
جایگاه دانشگاه در رتبهبندیهای معتبر بینالمللی
جداول زیر حاوی رتبهٔ دانشگاه تهران در معتبرترین رتبهبندیهای بینالمللی از سال ۲۰۰۷ میلادی هستند.
همچنین دانشگاه تهران (بدون احتساب دانشگاه علوم پزشکی) در سال ۲۰۰۹ در رتبهبندی SCImago (که بر اساس تعداد مقالات علمی موسسات تحقیقاتی دولتی و آموزش عالی کشورهای مختلف موجود در دیتابیس Scopus از انتشارات Elsevier بدست آمدهاست) در رتبه ۳۰۸ جهان قرار داشت (که در تمام خاورمیانه پس از چهار دانشگاه اسرائیلی در رتبه پنجم قرار داشت).
براساس جدیدترین رتبهبندی دانشگاههای دنیا در ژوئیه سال ۲۰۱۱ و بر اساس وب سنجی، دانشگاه تهران برترین دانشگاه ایران میباشد؛ دانشگاه تهران با رتبه جهانی ۷۰۸، در شاخص اندازه صفحات وب امتیاز ۵۰۲، در شاخص قابلیت مشاهده از سوی دیگران امتیاز ۹۶۱، در شاخص فایلهای قابل دسترسی امتیاز ۷۸۸ و در شاخص میزان ارجاعات امتیاز ۳۸۴ را به دست آورده است. این در حالی است که رتبه این دانشگاه در آخرین نسخهای که از رتبهبندی وبومتریک در ماه مرداد منتشر شد، ۹۳۸ اعلام شده بود.
براساس نظام رتبهبندی بینالمللی دانشگاهی شانگهای، در رتبهبندی دانشگاههای جهان در سال ۲۰۱۴، دانشگاه تهران رتبه۵۶۶رابین دانشگاههای برتر جهان کسب کرد. در سال ۲۰۱۵ نیز در نظام رتبهبندی شانگهای این دانشگاه در رتبه ۳۰۰–۲۰۱ و در رشتههای فنی و مهندسی نیز در رتبه ۷۵–۵۱ و در بین ۱۰۰ دانشگاه برتر جهان قرار گرفت.
[/tab]
[tab title=”افراد مهم” ]
افراد مهم
رؤسا
تا سال ۱۳۲۱ دانشگاه تهران توسط وزیر فرهنگ مدیریت میشد. از آن تاریخ به بعد ریاست دانشگاه به صورت مستقل و زیر نظر وزارت فرهنگ درآمد. نام مدیران دانشگاه از ابتدا تا کنون به شرح زیر است:
- علیاصغر حکمت (۱۳۱۷–۱۳۱۳)
- اسماعیل مرآت (۱۳۲۰–۱۳۱۷)
- عیسی صدیق علم (۱۳۲۰)
- سید محمد تدین (۱۳۲۰)
- مصطفی عدل (۱۳۲۱–۱۳۲۰)
- علیاکبر سیاسی (۱۳۳۳–۱۳۲۱)
- منوچهر اقبال (۱۳۳۶–۱۳۳۳)
- احمد فرهاد معتمد (۱۳۴۲–۱۳۳۶)
- جهانشاه صالح (۱۳۴۷–۱۳۴۲)
- فضلالله رضا (۱۳۴۸–۱۳۴۷)
- علینقی عالیخانی (۱۳۵۰–۱۳۴۸)
- هوشنگ نهاوندی (۱۳۵۵–۱۳۵۰)
- احمد هوشنگ شریفی (۱۳۵۶–۱۳۵۵)
- قاسم معتمدی (۱۳۵۷–۱۳۵۶)
- عبدالله شیبانی (۱۳۵۷)
- محمد ملکی (۱۳۵۸–۱۳۵۷)
- حسن عارفی (۱۳۶۰–۱۳۵۹)
- علی مهدیزاده شهری (۱۳۶۰)
- ابوالقاسم گرجی (۱۳۶۱–۱۳۶۰)
- عباس شیبانی (۱۳۶۲–۱۳۶۱)
- بهمن یزدی صمدی (۱۳۶۴–۱۳۶۲)
- محمد فرهادی (۱۳۶۴)
- اسماعیل آوینی (۱۳۶۴)
- حسین فروتن (۱۳۶۷–۱۳۶۴)
- محمد رحیمیان (۱۳۷۲–۱۳۶۷)
- غلامعلی افروز (۱۳۷۳–۱۳۷۲)
- محمدرضا عارف (۱۳۷۶–۱۳۷۳)
- منصور خلیلی عراقی (۱۳۸۱–۱۳۷۶)
- رضا فرجی دانا (۱۳۸۴–۱۳۸۱)
- عباسعلی عمید زنجانی (۱۳۸۶–۱۳۸۴)
- فرهاد رهبر (۱۳۹۲–۱۳۸۶)
- محمدحسین امید (۱۳۹۳–۱۳۹۲)(سرپرست)
- محمود نیلی احمدآبادی (۱۳۹۳–تاکنون)
دانشآموختگان
گشایش دانشگاه تهران که با آغاز آشنایی جدی ایرانیان با مغربزمین مقارن افتاده بود، این دانشگاه را به بستر اصلی ارتباط با تمدن مغربزمین و علوم جدید تبدیل کرد. از آغاز فعالیتهای آموزشی دانشگاه تهران تاکنون همواره افراد شایسته و شخصیتهای برجسته و چهرههای پرآوازهای در آن به تحصیل پرداختهاند.
فهرست برخی از این دانشآموختگان برجسته در زیر آمده است:
- جمشید آموزگار بیست و هشتمین نخستوزیر محمدرضا پهلوی
- ابوالحسن بنیصدر، نخستین رئیس جمهور ایران
- سید محمد خاتمی، پنجمین رئیسجمهور ایران
- حسن روحانی، هفتمین رئیس جمهور ایران
- اصغر فرهادی، اولین کارگردان ایرانی دارای جایزه اسکار
- شیرین عبادی، تنها ایرانی دارنده جایزه صلح نوبل
- رضا داوری اردکانی، فیلسوف برجسته معاصر ایران و رئیس فرهنگستان علوم کشور
- محمد ابراهیم باستانی پاریزی، تاریخدان و نویسنده نامدار ایرانی
- سید جواد طباطبایی، از استادان بنام علوم سیاسی در ایران
- سید موسی صدر، رهبر فکری و سیاسی شیعیان لبنان و مؤسس مجلس اعلای شیعیان لبنان
- نچیروان ادریس بارزانی، نخست وزیر فعلی کردستان عراق
- مرتضی قریب، عضو هیئت علمی دانشگاه کلتک و برنده جایزه دینامیک سیالات از انجمن فیزیک آمریکا در سال ۲۰۱۵
- سیروان خسروی، خواننده و آهنگساز مطرح ایرانی
[/tab]
[tab title=”جاذبه های دانشگاه” ]
جاذبه های دانشگاه
باغ نگارستان
عمارت باغ نگارستان یکی از کاخهای ییلاقی خاندان قاجار بوده است که تاریخ احداث آن به دوره سلطنت فتحعلی شاهباز میگردد. این باغ سرسبز و عمارت باشکوه آن در سال ۱۳۲۲ . ق بنا به دستور وی در خارج از حصار شهر تهران ساخته میشود. باغ نگارستان در ابتداً بسیار بزرگتر از ابعاد و مساحت کنونی آن بوده است ولی بهمرور زمان بخش وسیعی از اراضی آن جداً گردیده و در اختیار سازمانها و وزارتخانههای دیگر مانند وزارت ارشاد و برنامه و بودجه قرارگرفته است. در این باغ ساختمانها و تالارهای بسیار دیدنی و مجللی وجود داشته است که متأسفانه درگذشته بسیار دور محو و نابود گردیدهاند. از جمله مکانهای بسیار جالب این باغ، حوضخانهای با نام “دلگشا“ و تالاری به نام “ قلمدان” بوده است. این بناها دارای تزئینات و نقاشیهای نفیسی بودهاند که پس از سقوط قاجاریه همه آنها از بین رفته است. از جمله آنها تصویر بزرگی از فتحعلی شاه در وسط و سی پسر او در اطرافش که بر روی دیوار تالار قلمدان توسط نگارگران مشهور آن دوره نقاشی شده بود. در واقع وجه تسمیه باغ نگارستان به دلیل نگارگریهای موجود در اتاقها و تالارهای آن بوده است. باغ نگارستان همچنین شاهد رویدادهای تاریخی فراوانی بوده است. بسیاری از مراسم و دیدارهای پادشاهان قاجار و بعضاً حوادث تلخ آن دوره مانند قتل بزرگمرد تاریخ ایران قائم مقام فراهانی در این عمارت رخداده است.
باغ نگارستان پس از سپری کردن فراز و نشیبهایی چند، سرانجام به دست وزارت معارف سپرده میشود، گویی تاریخ ایران سرنوشتی زیبا و پسندیده برای این باغ پیش بینی کرده بود. آنگونه که اسناد تاریخی گواهی میدهند نخستین بار در سال ۳۱۸ . ق مدرسه عالی فلاحت در آن تأسیس میگردد، در دوره وزارت حکیم الملک مدرسه صنایع مستظرفه به ریاست محمد غفاری (کمالالملک) در عمارت جنوبی و مدرسه علمیه در عمارت شمالی آن گشایش مییابد. در سال ۱۳۰۷ خورشیدی تغییرات و احداثات وسیعی به منظور تأسیس دارالمعلمین عالی ایران در عمارت باغ نگارستان توسط معمار روسی، مهندس مارکوف صورت میگیرد و پس از آماده شدن بنا، هشت نفر از استادان ایرانی بنامهای مرحوم دکتر سحابی، فروزانفر، عباس اقبال، رضازاده شفق، احمد دهقان، بهمنیار، عبدالحسین شیبانی، سیدکاظم عصار و هشت نفر استاد فرانسوی برای تربیت دبیران و معلمان موردنیاز مدارسی از قبیل دارالفنون در آن مستقر و مشغول به تعلیم و تربیت جوانان ایران میشوند. پس از توسعه بناهای باغ نگارستان، دارالمعلمین عالی نیز گسترش پیدا نموده و به دانشسرای عالی تغییر نام مییابد. سرانجام پس از تصویب قانون تأسیس دانشگاه تهران در مجلس شورای ملی در سال ۱۳۱۳ شمسی، دانشسرای عالی و باغ نگارستان جمعاً به دانشگاه واگذار و از آن تاریخ تاکنون یکسره در خدمت اهداف آموزشی و پژوهشی دانشگاه تهران قرار میگیرد. بنابراین بحق میتوان گفت که باغ نگارستان مهد آموزش عالی در ایران و موطن و محل تولد دانشگاه تهران بوده است. در طول هفتاد سال عمر دانشگاه هزاران استاد و دانشجوی برجسته در این باغ به تدریس و تحصیل اشتغال داشتهاند.
هیأت رئیسه دانشگاه تهران با عنایت به گذشته پربار و فضای معنوی و مقدس این باغ که مهد و مرکز علم و ادب و فرهنگ ایران در سده معاصر بوده است تصمیم بر آن گرفت که باغ نگارستان را با بهترین کیفیت مرمت و نوسازی نموده و از آن به عنوان پایگاه تاریخی و موزه علم و فرهنگ و هنر دانشگاه تهران بهرهبرداری نماید. در همین راستا در سال ۱۳۷۵ طرح مرمت و نوسازی آن با مدیریت مستقیم دانشگاه به اجرای گذاشته شد. خوشبختانه در طول سالهای گذشته قسمت اعظم باغ نگارستان به گونهای بسیار شایسته و درخور مکانی با چنین سابقه درخشان علمی و فرهنگی به سرانجام رسید. تنها بخش باقیمانده آن، ساختمان کتابخانه و تالار اجتماعات قدیمی باغ نگارستان است که مطابق برنامه تنظیمی طرح مقاومسازی و مرمت آن در دو سال آینده به اتمام خواهد رسید و بزودی ایران عزیز همانند بسیاری از کشورهای پیشرفته صاحب یک موزه جامع تاریخ علم خواهد گردید.
خانه (موزه) مقدم
خانه مقدم و مجموعه آثار و اشیاء تاریخی، فرهنگی و هنری موجود در آن بحق از گرانبهاتر ین مجموعهها و دیدنیترین نقاط تهران و بلکه ایران و جهان است. خانه مقدم در آغاز، عمارتی بزرگ و مجلل، و محل سکونت خاندان محمدتقی خان احتساب الملک از صاحبمنصبان مشهور دربار قاجاریه بوده است. احتساب الملک دارای دو فرزند پسر به نامهای حسن و محسن بوده و آنها را جهت تحصیل به اروپا (فرانسه و سوئیس) میفرستد. حسن مقدم که یکی از روشنفکران و نویسندگان نوگرای ایران بوده بر اثر عارضه بیماری سل در آنجا فوت میکند. از او نمایشنامه بسیار معروفی با عنوان “ جعفرخان از فرنگ برگشته ” بجای مانده است. برخی حسن مقدم را اولین نمایشنامه نویس ایران به سبک جدید میدانند. محسن مقدم نیز در اروپا در رشته نقاشی، تاریخ هنر و باستان شناسی تحصیل میکند و پس از بازگشت به ایران در تأسیس دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و گروه باستان شناسی مشارکت بسیار فعال و نقش تعیینکنندهای ایفا مینماید. محسن مقدم به همراه همسر فرانسویاش که در اصل یک بلغاری تبار مقیم فرانسه بوده در خانه پدری خود در تهران ساکن میگردد. او و همسرش “سلما” که کارمند کتابخانه و موزه ملی ایران بوده است در کنار فعالیتهای علمی آثار و اشیاء فراوانی را با هدف حفظ میراث فرهنگی و تاریخی ایران گردآوری مینمایند. آنها این آثار و اشیاء ارزشمند را بازپیرایی نموده و به طرزی زیبا در جای جای اتاقها و فضاهای عمارت قدیمی خاندان خود نصب و به نمایش میگذارند. برخی از صاحبنظران و خبرنگارانی که در زمان حیات وی از خانه و مجموعه آثار و اشیاء او بازدید نمودهاند آن را در ردیف گرانبهاتر ین خانههای جهان بشمار آوردهاند. مرحوم دکتر محسن مقدم در سالهای پایانی زندگانی خود بواسطه علاقه وافری که نسبت به دانشگاه تهران داشته است و با هدف بهرهمندی اساتید، دانشجویان و سایر علاقمندان به تاریخ و فرهنگ و هنر ایران خانه پدری و مجموعه آثار و اشیاء نفیس خود را بطور کامل بنا برسنت حسنه وقف به دانشگاه تهران واگذار مینماید. پس از فوت مرحوم دکتر محسن مقدم و همسر ایشان در اواخر دهه شصت خانه و اشیاء و آثار وابسته به آن در اختیار دانشگاه تهران قرار میگیرد. بلافاصله موضوع شناسایی و ثبت و ضبط اشیاء موجود در خانه مقدم توسط کارشناسان فن به اجرای در میآید. این مهم به دلیل اهمیت و حساسیت خاص آن چند سال به طول میانجامد. از سوی دیگر مسئله مرمت و بازسازی ابنیه موجود در خانه مقدم نیز به دلیل تخریب و فرسودگی بسیار شدید در دستور کار قرار میگیرد. متأسفانه تلاش دانشگاه برای تامین اعتبار موردنیاز بجایی نمیرسد و مدیریت دانشگاه سرانجام تصمیم میگیرد که با اتکاء به اعتبارات محدود تعمیراتی دانشگاه و با سپردن این مهم به مدیریت وقت باغ نگارستان و موزه مقدم مستقیماً و رأساً آن را به انجام برساند. خوشبختانه پس از چندین سال انتظار عملیات مرمت خانه مقدم در شهریور سال ۱۳۸۱ آغاز و در اردیبهشت ۱۳۸۵ به گونهای بسیار مناسب و شایسته به پایان میرسد. همزمان با بازسازی عمارت خانه مقدم، مرمت اشیاء تاریخی او نیز آغاز و تاکنون بخش مهمی از آنها مرمت، بازپیرایی و آماده نمایش گردیده است.
کلنگ احداث مسجد دانشگاه در تاریخ یکم خرداد ۱۳۳۴ شمسی مصادف با عید سعید فطر به زمین زده شد. این مکان که از معماری زیبای اسلامی برخوردار است، برای برگزاری نماز و انجام مراسم مذهبی بناشده و در سال ۱۳۴۵ به بهرهبرداری رسیده است. در حال حاضر اداره امور مسجد و تأمین هزینههای آن از طریق دانشگاه و نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری صورت میپذیرد.
معرفی فضاهای مسجد
ورودی: مسجد دارای دو ورودی به حیاط اصلی و دو ورودی به حیاط فرعی است. این دو حیاط توسط یک ورودی با هم در ارتباطند؛
حیاط: مسجد دارای یک حیاط اصلی است که در حال حاضر در جهت شبستان و مسقف میباشد و از آن برای خواندن نماز نیز استفاده میشود ونیز دارای یک حیاط فرعی است که مربوط به عملکردهای جانبی است؛
شبستان: مسجد دارای یک شبستان است که حدود یک سوم آن متعلق به خواهران بوده و بقیه به برادران تعلق دارد؛
فضای فرهنگی: مسجد دارای یک مجموعه اداری – فرهنگی است که شامل دو قسمت خواهران و برادران میباشد. ورودی قسمت خواهران در سمت شمال شرقی حیاط اصلی و ورودی برادران در سمت جنوب غربی آن و در کنار حیاط فرعی و در ارتباط با آن میباشد.
[/tab]
[tab title=”امکانات ورزشی”]
امکانات ورزشی
اداره کل تربیت بدنی دانشگاه تهران یکی از ادارات حوزه معاونت دانشجویی دانشگاه تهران است که برنامه ریزی ، جهت دهی و توسعه ورزش دانشجویان دانشگاه تهران را عهده دار می باشد.
این وظیفه هر چند معنای عامی دارد ، اما می توان به صورت تفصیلی فعالیت های این اداره را چنین برشمرد :
۱- فراهم آوردن امکان ورزش دانشجویان در اوقات فراغت
۲-امکان شرکت در کلاس های آموزشی رشته های مختلف
۳- تشکیل تیم های ورزشی رشته های مختلف و اعزام به مسابقات
۴- تشکیل و تجهیز تیم های ورزشی
۵- رسیدگی به امور فضاهای ورزشی در اختیار اداره
۶- برنامه ریزی فعالیت های ورزشی اداره کل
۷- برپایی کلاس های مربیگری ، داوری و کارگاه های ورزشی در رشته های مختلف
انجمن های ورزش دانشجویی
اداره کل تربیت بدنی دانشگاه در راستای مشارکت پذیری دانشجویان در امر برنامه ریزی ، اجرا و تصمیم گیری در فعالیت های مربوط به خودشان امکان ایجاد انجمن های ورزشی را در تمام رشته ها فراهم آورده است. این انجمن ها زیر نظر مسئولین رشته های مربوطه فعالیت می نمایند. از انجمن های موجود اداره کل تربیت بدنی می توان به انجمن کوهنوردی (تاسیس ۱۳۷۹) و انجمن تنیس روی میز (تاسیس ۱۳۸۱) اشاره کرد.
امکانات و فضاهای ورزشی :
اداره کل تربیت بدنی دانشگاه تهران ، فضاها و امکانات ورزشی زیر را جهت سرویس دهی به دانشجویان در اختیار دارد :
۱- سالن شماره یک اداره کل (واقع در میدان انقلاب) ، با رشته های ورزشی : والیبال ، بسکتبال ، تنیس روی میز ، تکواندو ، جودو ، کشتی
۲- سالن شماره دو اداره کل (واقع در خیابان ۱۶ آذر) ، با رشته های ورزشی : ولیبال ، بسکتبال ، تنیس روی میز ، فوتسال ، بدمینتون ، هندبال
۳- مرکز ورزشی درمانی دانشگاه (واقع در خیابان ۱۶ آذر) ، با رشته های : بدنسازی ، آمادگی جسمانی و امکانات سونا
۴- سالن شهید نوروزی (واقع در مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه – امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی : والیبال ، بسکتبال ، تنیس روی میز ، بدمینتون ، فوتسال ، هندبال
۵- سالن امام علی علیهالسلام (واقع در مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه – امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی: کشتی ، جودو ، بدنسازی ، آمادگی جسمانی
۶- سالن ورزشی فاطمیه (واقع در مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه – خوابگاه فاطمیه – امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی : تنیس روی میز ، کاراته ، تکواندو
۸- استخر روباز دانشگاه (واقع در خیابان امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی : شنا ، واترپلو ، شنای موزون (سنیکرونایز)
۹- فضای ورزشی روباز سالن فاطمیه (واقع در مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه – خوابگاه فاطمیه – امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی : بسکتبال ، فوتسال ، هندبال ، والیبال ، فوتبال (گل کوچک)
۱۰- فضای ورزشی روباز خوابگاه شهید چمران (واقع در انتهای خیابان امیرآباد شمالی) ، با رشته های ورزشی : بسکتبال ، فوتسال ، هندبال ، والیبال ، فوتبال (گل کوچک)
۱۱- فضای ورزشی روباز خوابگاه قزل قلعه (واقع در ابتدای بزرگراه کردستان) ، با رشته های ورزشی : بسکتبال ، فوتسال ، هندبال ، والیبال ، فوتبال (گل کوچک)
۱۲- فضای ورزشی روباز زمین خاکی فوتبال (واقع در مجتمع خوابگاهی کوی دانشگاه_ امیرآباد شمالی)، با رشته های ورزشی بسکتبال ، فوتسال ، هندبال ، والیبال ، فوتبال (گل کوچک _ در دست اجرا و نصب چمن مصنوعی)
۱۳- فضای ورزشی روباز ایستگاه تندرستی (واقع در انتهای خیابان امیرآباد شمالی) با رشته های ورزشی عمومی
[/tab]
[tab title=”خوابگاه ها”]
امکانات خوابگاهی
کوی دانشگاه تهران ، عنوان مجتمع بزرگ و زیبایی است که تعداد قابل توجهی از دانشجویان و آینده سازان این مرز و بوم را در خود جای داده است. محوطه سبز و خاطره انگیز کوی _ که به عنوان بزرگترین مجتمع خوابگاهی خاورمیانه مطرح می باشد همراه با مجموعه امکانات فرهنگی ، رفاهی و ورزشی که در این مجموعه برای دانشجویان تهیه شده است ، خاطرات خوب و به جای ماندنی از دوران سکونت ایشان در کوی را رقم می زند ، تا جایی که در بسیاری اوقات، سختی ها و کاستی ، تحت الشعاع محیط دلپذیر و استثنایی کوی قرار گرفته و رنگ می بازد. مجموعه خوابگاه های دانشگاه تهران که با مدیریت اداره کل خوابگاه های دانشگاه تهران اداره می شود ، عبارتند از :
۱- پردیس مرکزی کوی دانشگاه:خیابان کارگر شمالی
۲- خوابگاه فاطمیه تهران:انتهای خیابان کارگر شمالی
۳- خوابگاه پسرانه شهید چمران: بالاتر از انرژی اتمی
۴- خوابگاه پسرانه ۱۲ فروردین:خیابان ۱۲ فروردین
۵- خوابگاه دخترانه ۱۶ آذر:خیابان ۱۶ آذر ، نبش خیابان نصرت
۶- خوابگاه دخترانه وصال :خیابان وصال
۷- خوابگاه دخترانه قدس:خیابان قدس
۸- خوابگاه دخترانه ۱۳ آبان:تقاطع خیابان های وصال و طالقانی
۹- خوابگاه دخترانه کیانوری (موقوفه جدیدالتاسیس):انتهای خیابان کارگز شمالی
۱۰- خوابگاه متاهلین ۱۶ آذر:خیابان ۱۶ آذر
۱۱- خوابگاه متاهلین فرهنگ :خیابان شانزدهم امیرآباد
۱۲- خوابگاه متاهلین جلال آل احمد:قزل قلعه
۱۳- خوابگاه متاهلین سعادت آباد (جدید التاسیس):۲۴ متری سعادت آباد ، سرو شرقی
امکانات فرهنگی ، ورزشی مجموعه خوابگاه ها :
-
سالن شهید نوروزی
-
سینما کوی
-
تالار اندیشه
-
تالار الغدیر
-
تالار جوان
-
مرکز فرهنگی هنری کوثر
-
مجموعه ورزشی امام علی علیهالسلام
-
مرکز رایانه کوی و فاطمیه و سایر خوابگاه ها (شامل ۱۰ سایت)
-
ایستگاه تندرستی (۲ ایستگاه جدید التاسیس)
-
خانه فرهنگ و هنر کوی (جدید التاسیس) ، شامل سالن ها و کلاس های متنوع ، متعدد و مجهز
-
مجموعه پارک کاجستان (جدید التاسیس)
-
زمین های روباز ورزشی
-
سالن ورزشی خواهران
-
کتابخانه و سالن های مطالعه
[/tab]
[tab title=”نقشه دانشگاه”]
نقشه دانشگاه
[/tab]
[tab title=”ساختارهای سازمانی” ]
ساختار سازمانی و معاونتها
ریاست دانشگاه (دکتر محمود نیلی احمد آبادی)
- اداره کل حوزه ریاست و روابط عمومی (دکتر سیداحمدرضا خضری)
- اداره کل حراست (اسماعیل سلیمانی)
- مرکز ارزیابی کیفیت (دکترنادر حقانی)
- مدیریت گزینش دانشگاه (دکتر محمد رضائیان)
معاونت اداری و مالی (دکتر سعید یزدانی)
- اداره کل منابع انسانی و امور رفاهی (دکتر محمدرضا حاتمی)
- اداره کل مالی (دکتر ناصر مطیعی)
- دفتر حقوقی (دکتر حسن محسنی)
- اداره کل فنی و پشتیبانی (دکتر مهدی قاسمیه)
معاونت آموزشی (دکترسید حسین حسینی)
- اداره کل برنامه ریزی و نظارت آموزشی (دکتر فرزانه شمیرانی)
- اداره کل خدمات آموزشی (دکتر محمدعلی شریفی)
- مرکز آموزشهای الکترونیکی (دکتر سیدامید فاطمی)
معاونت برنامه ریزی و فناوری اطلاعات (دکتر محمدجعفر صدیق دامغانیزاده)
- اداره کل برنامه، بودجه و تحول سازمانی (دکتر احسان چیتساز)
- مرکز فناوری اطلاعات و فضای مجازی (دکتر محمودرضا هاشمی)
معاونت بینالملل (دکتر محمد باقر قهرمانی)
- اداره کل برنامه ریزی و همکاریهای بین المللی (آقای عبدالمجید اسکندری)
- اداره کل دانشجویان غیر ایرانی (دکتر افشین آخوندزاده بستی)
- اداره تشریفات و خدمات بینالملل (آقای علی فقیه ملک مرزبان)
معاونت پژوهشی (دکتر محمد رحیمیان)
- اداره کل برنامه ریزی و نظارت پژوهشی (دکتر علیباقر طاهرینیا)
- اداره کل خدمات پژوهشی (دکتر محمد موسی خانی)
- اداره کل پژوهشهای کاربردی (دکتر رحمت ستوده قرهباغ)
- کتابخانه مرکزی، مرکز اسناد و تأمین منابع علمی (دکتر علی اصغر پورعزت)
معاونت دانشجویی وسازمان خدمات دانشجویی (دکتر حسن به نژاد)
- اداره کل دانشجویی (دکتر مجید حمزه لو)
- اداره کل خوابگاه (دکتر محمد اسماعیلی)
- مرکز مشاوره دانشگاه (حمید پیروی)
- اداره کل بهداشت و درمان (دکتر یوسف مقدس تبریزی)
معاونت فرهنگی (دکتر مجید سرسنگی)
- اداره کل امور فرهنگی و اجتماعی (دکتر محمدعلی زارع چاهوکی)
- اداره کل امور دانشجویان و کارکنان شاهد و ایثارگر (دکتر سیدجلال زرگر)
- اداره کل تربیت بدنی (علی حبیبالهی)
واحدهای وابسته
- پارک علم و فناوری (دکتر محمدجعفر صدیق دامغانیزاده)
- سازمان توسعه سرمایه گذاری (دکتر علی محقر)
- مؤسسات و مراکز پژوهشی
[/tab]
[tab title=”ظرفیت پذیرش” ]
ظرفیت پذیرش بعضی رشته ها در دانشگاه تهران
تعداد پذیرش | رشته انسانی | تعداد پذیرش | رشته تجربی | تعداد پذیرش | رشته ریاضی |
۱۰۰ | حقوق | ۱۰۶ | پزشکی | ۱۲۰ | برق |
۱۲ | روانشناسی | ۵۰ | دندانپزشکی | ۱۲۰ | مکانیک |
۱۷ | مدیریت | ۷۶ | داروسازی | ۹۰ | عمران |
۸۰ | علوم سیاسی | ۴۴ | پرستاری | ۲۰ | IT |
۵۳ | علوم قضایی | ۱۸ | فیزیوتراپی | ۳۰ | صنایع |
۳۳ | ادبیات فارسی | ۲۰ | هوشبری | ۵۰ | معماری |
۱۵ | مامایی | ۶ | حسابداری | ||
۱۸ | روانشناسی | ۱۵ | مدیریت | ||
۶۰ | دامپزشکی | ۳۰ | فیزیک | ||
۱۵ | زیست س م | ۶۰ | مهندسی مواد و متا | ||
۱۸ | حسابداری | ۶۰ | مهندسی شیمی | ||
۴۰ | مدیریت | ۸ | شیمی |
[/tab]
[tab title=”مراکز آموزشی”]
پردیسها
- پردیس مرکزی دانشگاه تهران
- دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
- دانشکده علوم اطلاعات و دانش شناسی
- پردیس ۱ پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران
- پردیس علوم دانشگاه تهران
- پردیس هنرهای زیبا
- دانشکدهٔ ادبیّات و علوم انسانی
- مجموعه امیرآباد
- پردیس ۲ پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران
- دانشکده کارآفرینی
- دانشکده زبانها و ادبیات خارجی
- دانشکدهٔ تربیت بدنی
- مؤسسه ژئوفیزیک
- دانشکده علوم و فنون نوین
- دانشکده فیزیک
- پردیس دانشکدههای فنی (همان دانشکده فنی سابق)
- پردیس ۱ پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران (همان ساختمان قدیمی دانشکده فنی سایق واقع در خیابان انقلاب به تأسیس ۱۳۱۳)
- دانشکده مهندسی شیمی
- دانشکده مهندسی عمران
- دانشکده علوم مهندسی
- پردیس ۲ پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران (همان دانشکده فنی سابق در خیابان کارگر شمالی-امیرآباد)
- دانشکده مهندسی مکانیک
- دانشکده مهندسی برق و کامپیوتر
- انستیتو مهندسی نفت
- دانشکده مهندسی صنایع
- دانشکده مهندسی مواد و متالورژی
- دانشکده مهندسی معدن
- دانشکده مهندسی نقشهبرداری
- پردیس ۳ پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران (همان دانشکده فنی سابق در بخش مرکزی استان گیلان به تأسیس ۱۳۷۵)
- دانشکده فنی کاسپین
- دانشکده فنی فومن
- پردیس ۱ پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران (همان ساختمان قدیمی دانشکده فنی سایق واقع در خیابان انقلاب به تأسیس ۱۳۱۳)
- پردیس فارابی
- دانشکده مدیریت و حسابداری
- دانشکده حقوق
- دانشکده الهیات
- دانشکده مهندسی
- پردیس کشاورزی و منابع طبیعی
- پردیس ابوریحان
- پردیس هنرهای زیبا
- پردیس ارس دانشگاه تهران
- پردیس بینالمللی کیش
- پردیس البرز دانشگاه تهران
دانشکدهها
- دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی
- دانشکدهٔ ادبیّات و علوم انسانی
- دانشکده فنی دانشگاه تهران (پردیس دانشکدههای فنی دانشگاه تهران)
- دانشکدهٔ اقتصاد
- دانشکده زبانها و ادبیات خارجی
- دانشکدهٔ کشاورزی
- دانشکدهٔ تربیت بدنی
- دانشکدهٔ محیط زیست
- دانشکدهٔ الهیات و معارف اسلامی
- دانشکدهٔ جغرافیا
- دانشکدهٔ علوم اجتماعی
- دانشکده علوم و فنون نوین
- دانشکدهٔ دامپزشکی
- دانشکده زیستشناسی
- دانشکدهٔ علوم تربیتی
- دانشکدهٔ مدیریت
- دانشکده فیزیک
- دانشکدهٔ منابع طبیعی
- دانشکده کارآفرینی
- دانشکده مطالعات جهان
- مؤسسه ژئوفیزیک
[/tab]
[tab title=”دانشکده هنر “]
پردیس هنرهای زیبا
تأسیس دانشکده هنرهای زیبا در سال ۱۳۱۸ صورت گرفته است ولی در سال ۱۳۸۴ طبق تصمیم هیأت امنای دانشگاه تهران و به منظور سرعت بخشیدن به رشد و توسعه علمی دانشگاه و تسریع در فرایندهای آموزشی و پژوهشی و اجرایی با توجه به گستردگی فعالیتها و تنوع چشمگیر رشتههای تحصیلی تصمیم به ارتقاءِ ساختار اداری از دانشکده به پردیس گرفته شد.
دانشکده هنرهای زیبا به دلایل زیر واجد ارتقاء از سطح دانشکده به پردیس بوده است:
۱ـ مؤسس رشتههای هنری در ایران و منحصر به فرد بودن آن در کشور و حتی در منطقه پیرامونی
۲ـ نقش مؤثر در تأسیس بسیاری از دانشکدههای هنری در ایران (نقش دانشآموختگان هنرهای زیبا در تأسیس گروههای آموزشی سایر دانشگاهها)
۳ـ منحصر به فرد بودن دانشکده هنرهای زیبا در کشور و در منطقه پیرامونی
۴ـ حضور دانشآموختگان پردیس در مقیاس جهانی و ملی به علت ارائه آثار برجسته هنری بسیاری از دانشآموختگان پردیس جزو مشاهیر برتر کشور و در مواردی جهان هستند.
۵ـ کسب جوایز برتر در اکثر جشنوارههای هنری ایران و جهان چه از سوی دانشجویان، چه از سوی اعضای هیأت علمی و چه از سوی دانشآموختگان
ویژگیهای منحصربهفرد بالا موجب گردید تا دانشگاه تهران نسبت به تأسیس پردیس هنرهای زیبا و تغییر ساختار دانشکده هنرهای زیبا سابق که متشکل از ۸ گروه آموزشی بوده به چهار دانشکده و یک گروه مستقل اقدام نماید، چهار دانشکده عبارتند از: دانشکده شهرسازی، دانشکده معماری، دانشکده هنرهای تجسمی، دانشکده هنرهای نمایشی و موسیقی و گروه آموزشی مطالعات عالی هنر.
تاریخچه دانشکده هنرهای زیبا: (پردیس فعلی هنرهای زیبا)
در مهرماه ۱۳۱۸ بنا به توصیه و حمایت اسماعیل مرآت وزیر فرهنگ وقت، دانشکده هنرهای زیبا به جای مدرسه کمالالملک و مدرسه عالی صنایع پیشه و هنر و در ابتدا با نام «هنرکده» تأسیس گردید. قبل از دانشکده هنرهای زیبا، تنها مدرسه قابل اعتنا و مؤثر هنری در دوران معاصر، مدرسه کمالالملک بود که با کنارهگیری و درگذشت این استاد نقاشی، به مدرسه صنایع پیشه و هنر تبدیل شد. شاگردان کمالالملک اداره و تدریس در آن را به عهده گرفتند در همین زمان، با همکای پروفسور رولان دُوبرال فرانسوی و مهندس محسن فروغی مدرسهای با دورهای دوساله به نام مدرسه عالی معماری و به مدیریت استاد ابوالحسن صدیقی تاسیس گردید. ایجاد «هنرکده» سبب شد تا این مدرسه نوپا که چند ماهی از تأسیس آن نگذشته بود با مدرسه صنایع پیشه و هنر در هم ادغام شوند.
«هنرکده» ابتدا با سه شعبه معماری، نقاشی و مجسمهسازی در محل «مدرسه خان مروی» (محل مدرسه مروی فعلی واقع در خیابان ناصرخسرو، کوچه مروی) تأسیس شد. با موافقت وزارت پیشه و هنر، دروس شعبه معماری هنرسرای عالی و شعبه نقاشی و مجسمهسازی هنرستان عالی هنرهای زیبای نوین (که تابع آن وزارتخانه بود)، منحل و دانشجویان آنها به هنرکده، واقع در مدرسه مروی منتقل گردیدند. با پذیرفتن عدهای داوطلب جدید در قالب اساسنامه و آئیننامههای آموزشی، فعالیت هنرکنده آغاز گردید.
در سال ۱۳۲۱ هـ .ش، با تلاش مسئولین ذیربط، این هنرکده با عنوان «هنرهای زیبا» ضمیمه دانشگاه تهران گردید. مکان هنرکده در زیرزمین دانشکده فنی تشکیل گردید و سپس در سال ۱۳۲۸ به عنوان دانشکدهای مستقل به نام «دانشکده هنرهای زیبا» تغییر نام پیدا کرد. در شهریورماه ۱۳۲۸ یکی از کارگاههای دانشکده واقع در جنوب شرقی دانشگاه مورد استفاده قرار گرفت و یک سال بعد بنای دیگری نظیر آن آماده و به شعبه معماری اختصاص یافت. در بنای قبلی قسمت اداری و کتابخانه و کلاسهای درس و شعبه نقاشی مستقر گردیدند.
با تصمیم وزارت فرهنگ برای تأسیس هنرکده، در سال ۱۳۱۹ ـ آندره گدار برای برنامهریزی، راهاندازی و سپس سرپرست هنرکده منصوب شد. وی از مهندسان شاغل در شرکت سنتاب، که اجرای ساختمانهای دانشگاه تهران را به عهده داشتند، برای تدریس دعوت نمود. مهندسان معمار دعوت شده عبارت بودند از: ماکسیم سیرو (فرانسوی) ـ رولان، دوبرول (فرانسوی)، موزر (سوئیسی)، محسن فروغی و خاچیک بابلیان (ایرانی). تعدادی از معلمان مدرسه صنایع پیشه و هنر نیز دعوت شدند تا تدریس نقاشی، موسیقی و مجسمهسازی را به عهده بگیرند. در سال ۱۳۳۱ به دنبال استعفای آندرهگدار و بازگشت به پاریس، محسن فروغی به عنوان اولین رئیس ایرانی دانشکده هنرهای زیبا انتخاب و تا سال ۱۳۴۱ در این سمت باقی ماند.
دانشکده هنرهای زیبا که با سه رشته معماری، نقاشی و مجسمهسازی آغاز به کار نمود، با گذشت نزدیک به هفتاد سال از تاسیس آن، اینک جایگاه ویژهای در دانشگاه تهران و نیز مجموعه آموزش عالی کشور در رشتههای هنر، معماری و شهرسازی دارد. یکی از قدیمیترین و بزرگترین دانشکدههای دانشگاه تهران میباشد، که خود دانشگاه مادر در کشور است. مجموعه رشتههای آن که در آغاز تاسیس سه رشته را شامل میگردید، اینک به بیش از ۳۸ رشته و در تمام مقاطع کارشناسی، کارشناسیارشد و دکتری رسیده است.
پس از انقلاب اسلامی، درسال ۱۳۵۷ دانشکده هنرهای زیبا با پنج گروه آموزشی فعالیت آموزشی خود را ادامه داد. در روند توسعه آموزشی ـ پژوهشی، برنامههای دوره دکتری معماری و شهرسازی و نیز دورههای کارشناسیارشد و دکتری پژوهش هنر تدوین گردیدند. پس از تصویب شورای عالی گسترش دانشگاهها و از نیمسال دوم سال تحصیلی ۷۱ـ۱۳۷۰، پذیرش دانشجویان دکتری شهرسازی، دکتری معماری، کارشناسیارشد ناپیوسته رشتههای طرحی صنعتی، پژوهش هنر و تصویرسازی آغاز و رشتههای موسیقی و مجسمهسازی نیز نوگشایی و شروع به فعالیت نمودند.
رشته مجسمهسازی پس از انتقال هنرکده به دانشگاه به دلیل کنارهگیری آقای صدیقی تا زمان تصدی مهندس سیحون به ریاست دانشکده تعطیل شد. در زمان مهندس سیحون گروههای جدید آموزشی شهرسازی، هنرهای نمایشی و موسیقی به دانشکده اضافه گردید. در زمان دکتر مهدی کوثر گروه هنرهای تجسمی خود به پنج رشته نقاشی، مجسمهسازی، گرافیک، عکاسی و طراحی صنعتی تقسیم شد. در سال ۱۳۸۴ تبدیل دانشکده به پردیس هنرهای زیبا، پردیس مرکب از چهاردانشکده و یک گروه مستقل و یک پژوهشکده فرهنگ و هنر است پردیس اکنون دارای ۱۰۵ عضو هیأت علمی در مرتبههای استادی، دانشیاری، استادیاری و مربی به تفکیک دانشکدهها و گروه مطالعات عالی هنر میباشد.
دانشکده هنرهای تجسمی
هنرهای تجسمی از جمله اصلیترین وسیله ارتباطی بین افراد و جوامع مختلف هستند زبان هنری زبانی است که حد و مرزی نمیشناسد و با بیانی جذاب، افکار، اندیشهها و ارزشهای یک ملت را برای نسل آینده به خارج از مرزهای جغرافیایی منتقل میکند. امروزه تصویر مانند کلام، حامل پیام و معانی خاصی است که مخاطب عام و خاص دارد. از آنجا که ارتباط از طریق تصویر در دنیا وسعت فراوان یافته است و این مهم، در ابعاد وسیعی در امر پیامرسانی و ایجاد سلیقه هنری و انتقال مفاهیم بسیار مؤثر واقع میشود. لازمست با ایجاد دورهای که بتواند افرادی لایق و کارآمد را پرورش دهد از سطح کیفی خوبی برخوردار باشند و در ارسال و انتقال مفاهیم فرهنگی و تمدنی کشور به جهان و مقابله با نفوذ بیرویه فرهنگ بیگانه فعالیت مستمر داشته باشد.
گروه آموزشی نقاشی و مجسمهسازی
رشتههای نقاشی و مجسمهسازی این دانشکده در زمره اولین رشتههای دانشکده هنرهای زیبا هستند که هفتاد سال پیش همراه با رشته معماری تأسیس گردیدند. سرپرستان اولیه این دو رشته به ترتیب مرحوم استاد علیمحمد حیدریان و مرحوم استاد ابوالحسن صدیقی از شاگردان برجسته استاد کمالالملک بودند که هریک تأثیر غیرقابل انکاری در جایگاه این رشتهها داشتند. نسلهای اول تا چهارم نقاشان معاصر شاگردان مرحوم حیدریان بودند که خود بعداً اساتید دانشکده هنرهای زیبا شده و بانی تحولات عدیدهای گردیدند.
رشته نقاشی
رشته نقاشی از بروز احساس و جوشش درون هنرمند و ابلاغ پیام تا بیان موضوعات تعیین شده را دربر میگیرد. هنرمند نقاش آنچه را که میخواهد توسط اشکال و رنگها روی سطوح کوچک و بزرگ با ابزار و شیوههای گوناگون، نقاشی نموده و توسط آن با دیگران ارتباط برقرار میکند. روح و نفس هنرمند نقاش مستقیماً روی آثار هنری وی تأثیر گذاشته و آن را در جهت و در خدمت اهداف ارزشهای جامعه قرار میدهد.
رشته مجسمهسازی نیز دارای تاریخچهای مشابه معماری و نقاشی در پردیس هنرهای زیبا است. سرپرست اولیه این رشته مرحوم استاد ابوالحسن صدیقی از شاگردان برجسته استاد کمالالملک بودند.
رشته مجسمهسازی
رشته مجسمهسازی ۳ نفر عضو هیأت علمی در مرتبه مربی و مربی آموزشیار به فعالیت مشغول هستند این رشته دارای ۸۵ نفر دانشجو در مقاطع کارشناسی میباشد. رشته نقاشی دارای دو دوره کارشناسی و کارشناسیارشد میباشد و رشته مجسمهسازی فقط دارای دوره کارشناسی میباشد. اساتید رشته مجسمهسازی با ارتقاء سطح علمی و عملی دانشجویان آنان را برای مواجه با مسائل تئوریک رشته مجسمهسازی و قدرت ایجاد آثار هنری برجسته توانا میسازند.
گروه ارتباط تصویری و عکاسی
رشته گرافیک
رشته گرافیک توسط استاد دکتر کوبان، مرتضی ممیز در سال ۱۳۵۵ تأسیس گردید. از این رشته ۸۰ درصد نسل طراحان امروز ایران را تربیت کردهای که نزدیک به ده درصد آنها عضو مجامع بینالمللی و دارای اشتهار جهانی هستند. برنامهریزی آموزشی این رشته همیشه با توجه به تغییرات و شیوههای جدید طراحی شد در داخل و خارج از کشور انجام شده و تلاشهای آموزشی آن الگوی برنامهریزی رشتههای گرافیک سایر مدارس عالی کشور گردید. اکثر اساتید گرافیک مدارس ایران فارغالتحصیل این رشته در پردیس هنرهای زیبا هستند. این رشته دارای مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسیارشد میباشد.
رشته عکاسی
قدیمیترین رشته، عکاسی در کشور متعلق به این گروههای گروه در سال ۱۳۶۲ به همت دکتر شفائیه تأسیس یافته است. هدف این رشته آماده نمودن افراد متخصص و هنرمندی است که قادر باشند نیازهای روزافزون جامعه در زمینههای مختلف مربوط به عکاسی را پاسخگو باشند.
فارغالتحصیلان این دوره تواناییهای متنوعی خواهند داشت، از آن جمله، خدمت در نهادهایی که عهدهدار تبلیغ و ارتباط جمعی هستند (خبرگزاری، صدا و سیما، نشریات، و…) به عنوان خبرنگار عکاس؛ کار در زمینههای تخصصی عکاسی در کنار کارشناسان علوم و فنون و هنرها (کاربرد عکاسی در رشتههای مختلف تخصصی)؛ کار در زمینه عکاسی هنری و استفاده از هنر عکاسی به عنوان وسیله ایجاد ارتباط با مخاطب (عکس به عنوان تابلو) کار آموزشی و تحقیقاتی در زمینه عکاسی. رشته عکاسی در مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسیارشد دارای دانشجو میباشد. گروه ارتباط تصویری و عکاسی دارای ۱۷ نفر عضو هیأت علمی از مرتبه استاد تا مربی آموزشیار میباشد و این گروه دارای ۲۷۳ دانشجو میباشد گروه توسط مدیر و معاون گروه زیرنظر رئیس دانشکدهی هنرهای تجسمی اداره میگردد ۴ کارشناس ارشد و کارشناس و کارمند این گروه را اداره میکنند.
گروه طراحی صنعتی
از جمله رشتههای نوین آموزش عالی است که با توجه به اهمیت این رشته در توسعه اقتصادی، اجتماعی و صنعتی جوامع، به سرعت جایگاه خاصی پیدا کرده است.
در قالب نیازهای توسعه کشور نیز پس از انقلاب اسلامی به عنوان یکی از رشتههای موردنیاز جامعه مطرح و برای اولین بار به صورت یک رشته هنری در گروه هنرهای تجسمی تأسیس گردید. نیاز جامعه صنعتی از یکسو و کارایی فارغالتحصیلان اولیه این رشته باعث گردید تا به عنوان یکی از برترین رشتههای گروه هنر شناخته شود در سال ۱۳۸۴ به عنوان گروه مستقل تأسیس شود. براین اساس، اکثریت قریب به اتفاق برترین داوطلبان گروه هنر کنکور سراسری هر ساله این رشته در پردیس هنرهای زیبا را به عنوان اولین رشته خود انتخاب مینمایند. رشته طراحی صنعتی دارای مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسیارشد میباشد. تعداد اعضای هیأت علمی گروه طراحی صنعتی شامل ۷ نفر دارای رتبههای دانشیاری تا مربی میباشد. گروه متوسط مدیرگروه و معاون گروه زیرنظر رئیس دانشکده هنرهای تجسمی اداره میگردد ۱ نفر کارشناس اداره این گروه را برعهده دارند.
بدین قرار دانشکده هنرهای تجسمی از سه گروه آموزشی نقاشی و مجسمهسازی، ارتباط تصویری و عکاسی و طراحی صنعتی در مقاطع کارشناسی و کارشناسیارشد میباشد تشکیل شده است که شرح رشتههای آن در جدول جداگانهای معرفی میگردند.
ساختار اداری دانشکده هنرهای تجسمی
۱ـ رئیس دانشکده
۲ـ معاون آموزشی
۳ـ معاون پژوهشی و تحصیلات تکمیلی
۴ـ مدیرگروه نقاشی و مجسمهسازی
۵ـ مدیرگروه ارتباط تصویری و عکاسی
۶ـ مدیرگروه طراحیصنعتی
۱۱کارشناس در بخشهای مختلف با همکاری ۳۴نفر از اعضای هیأت علمی دانشکده هنرهای تجسمی به همکاری مشغول میباشند.
گروه آموزشی مطالعات عالی هنر
این گروه آموزشی از سال ۱۳۶۹ آغاز به کار کرد. در این سال مجوز پذیرش دانشجو اخذ شده و اولین گروه دانشجویان در مقطع کارشناسیارشد از سال ۱۳۷۰ مشغول به تحصیل شدند. نخستین گروه دانشجویان دکتری نیز پس از اخذ مجوز از سال ۱۳۷۷ پذیرفته شدند، تأسیس این گروه با هدف تکمیل مطالعات تخصصی در زمینههای تئوری و نظریهپردازی در زمینه رشتههای مختلف هنری (هنرهای تجسمی، معماری، موسیقی و هنرهای نمایشی) بوده است. در برنامهریزی جدید، گروه ضمن تدوین شرح دروس بر آن است تا در آیندهای نزدیک در ۳ رشته مجزا (تاریخ هنر ـ نقد هنر ـ فلسفه هنر) اقدام به پذیرش دانشجو نماید تا با نگرش تخصصی و علمی از دیدگاه صاحبنظران و نظریهپردازان ایران به مقولات مختلف هنری نگریسته شود. برنامه رشته «پژوهش هنر» که در گذشته تدوین شده و تاکنون اجرا شده است، از این پس جای خود را به رشتههای سهگانه جدید خواهد داد. اولین گروه دانشجویان دکتری پژوهش هنر در سال ۱۳۸۴ فارغالتحصیل گردیدهاند و تعداد بسیار زیادی از دانشجویان دوره کارشناسیارشد را طی کرده و فارغالتحصیل میشوند. این گروه برای تکمیل کادر اعضای هیأتعلمی خود از اعضای هیأت علمی سایر دانشکدهها و دانشگاهی به صورت عضو هیأت علمی وابسته بهرهمند میشود.
این گروه دارای ۴ عضو هیأت علمی در مرتبههای علمی استاد و استادیار میباشد و دارای ۵ نفر عضو هیأت علمی وابسته از سایر دانشکدههای پردیس میباشند در این گروه ۵۵ نفر در رشته کارشناسیارشد و ۲۲ نفر در دوره دکتری در حال تحصیل میباشند.
ساختار اداری این گروه عبارت است از:
۱ـ مدیرگروه
۲ـ معاون گروه
دانشکده معماری
بنیانگذاری آموزش معماری مدرن در ایران، توسط باستانشناسان فرانسوی و فارغالتحصیلان رشته معماری مدرسه عالی ملی هنرهای زیبای فرانسه صورت گرفت و از اینرو در سالهای اوّلیه آموزش دانشکده معماری نیز براساس روش تدریس معماری در فرانسه پایهگذاری شد.
در این ساختار رشته معماری به صورت کارشناسیارشد پیوسته اجرا میگردید و هدف آموزش تربیت کارشناسانی خبره با کارآییهای عمومی حرفهای بود. تقویت تخیل، تجسم فضایی و مهارتهای بیانی و تقویت قدرت خلاقیت و اعتماد به نفس محورهای اصلی آموزش نوین معماری را تشکیل میدهند.
فرایند و شیوههای طراحی، موضوع تحقیقات و بحث و جدلهای دامنهداری در چهار دهه اخیر بوده است. حاصل این جریان، نظریهها و تجربیات متنوعی است که میتواند در کارگاههای طراحی مورد اشاره واقع گردد. معماری همواره نه تنها سرپناهی برای انسان بوجود آورده است، بلکه جایگاه بروز تمامی ارزشها، اعتقادات، روحیات و عواطف انسان با تمامی پیچیدگیهایش بوده است. معماری در حقیقت تنها معرفتها و تئوریهای مربوط به موضوع بنا نمیباشد، بلکه معرفت و عمل در معماری به هم پیوسته هستند. طراحی معماری، تالیفی یکپارچه و وحدت یافته از عرصههای مختلفی است که از هم قابل تفکیک و تبیین نبوده و همه عوامل ذینفوذ با پیوستگی و وحدت کامل در رشد و حرکت طرح مؤثرند. برای جستجو در ارتباط علوم و هنرها با معماری و نیز درک بهتر این ارتباط، همواره یکی از محورهای آموزش معماری در دانشگاه تهران بوده است.
دانشکده معماری پردیس هنرهای زیبا با بیش از ۷۰ سال سابقه آموزشی اولین دانشکده معماری در ایران است و در حال حاضر نیز با قریب ۴۰ نفر عضو هیئت علمی تمام وقت، بزرگترین کادر هیئت علمی در پردیس هنرهای زیبا را دارا میباشد.
درخصوص مقاطع تحصیلی و گرایشهای رشته معماری لازم به ذکر است که تا سال ۱۳۷۷ پذیرش دانشجو به صورت کارشناسی ارشد پیوسته بود. از سال ۱۳۷۸ و در قالب برنامه متمرکز کشوری، دوره کارشناسیارشد پیوسته به دوره کارشناسی تغییر پیدا کرد. برنامه دوره دکتری معماری در ایران نیز برای اولین بار در سال ۱۳۶۹ توسط دانشکده معماری تهیه و به تصویب شورای عالی برنامهریزی وزارت علوم رسید. از سال ۱۳۷۱ نیز پذیرش اولین دوره دکتری آغاز گردید.
باتوجه به نیازهای جامعه به تخصصهای روز، دانشگاه معماری از سال ۱۳۷۹ اقدام به تاسیس رشتههای تخصصی معماری در مقطع کارشناسیارشد ناپیوسته نمود. بر این اساس چهار گروه معماری، معماری منظر، مرمت و تکنولوژی تشکیل یافته است. از آن هنگام رشتهها تاسیس و به پذیرش دانشجو اقدام نمودهاند همچنین دو رشته معماری داخلی و معماری مسکن در مقطع کارشناسیارشد به زودی اقدام به پذیرش دانشجو خواهند نمود.
دانشکده هنرهای نمایش و موسیقی
گروه آموزشی هنرهای نمایشی
در سال ۱۳۳۵ هـ .ش برای نخستین بار دانشکده ادبیات دانشگاه تهران از یک استاد و کارگردان آمریکایی به نام «فرانک دیویدسون» برای تدریس نمایش دعوت کرد. در این کلاس غیر از دانشجویان دانشگاه، اشخاص علاقمند متفرقه هم میتوانستند پس از یک آزمون مقدماتی، شرکت نمایند. دروس موردنظر شامل بازیگری، کارگردانی، سبکهای نمایش، آرایش چهره، صحنهآرایی و لباس، نمایشنامهنویسی و انتقاد نمایش بودند. از سوی دانشکده ادبیات به قبول شدگان در امتحانات پایانی، گواهینامهای به امضای رئیس دانشکده و استاد مربوطه «دیویدسون» ارایه میشد.
در سال ۱۳۳۶ هـ .ش، پروفسور جرج کوئینبی، استاد «دانشگاه مین»، از سوی مؤسسه «فولبرایت» برای تدریس در یک سال تحصیلی به ایران دعوت شد. رشته نمایش در سیام آذرماه ۱۳۴۵ به طور رسمی به دانشکده هنرهای زیبا پیوست و بدین ترتیب تمام فعالیتهای نمایش در این دانشکده متمرکز شد.
برنامههای رشتههای نمایشی در سال ۱۳۴۴ در شورای دانشگاه تصویب و در سال ۱۳۴۵ مورد تایید نهایی قرار گرفت. از سال ۱۳۴۴ از میان داوطلبان شرکت در امتحانات ورودی، که اغلب از دیپلمههای هنرستان هنرپیشگی، ادبی، ریاضی، طبیعی و از اقشار مختلف بودند، گزینش و انتخاب شدند.
گروه تئاتر فعالیت آموزشی خود را در سال تحصیلی ۴۵ـ۱۳۴۴ با پذیرش ۲۷ دانشجو در گرایشهای مختلف برای دوره لیسانس تئاتر (و سینما و تلویزیون) آغاز کرد. هدف از تأسیس این گروه بیشتر تربیت هنرمندان تئاتر بوده که به نوعی بتوانند وظایفِ کارگردانی و نمایشنامهنویسی را آموزش ببینند. چارچوب تعلیماتی هنرهای تئاتری به شیوهای تنظیم شده بود که طی دوره چهارساله در دو نوع آموزش نظری و عملی فعالیت داشته باشد. قسمت نظری، به تربیت نویسندگی درام و منتقد تئاتری میپرداخت و قسمت عملی به تربیت هنرپیشه، کارگردان و مدیر تئاتر توجه داشت. در ارایه تعلیمات تا حدی نیز سعی گردیده بود به ادبیات و فرهنگ ایران باستان توجه شود، فرا گرفتن زبانهای خارجی (انگلیسی و فرانسه) به منظور آشنایی با آثار و ادبیات غرب ضروری بود. هدف دوره کارشناسی هنرهای نمایشی تامین افراد متخصص و هنرمند در این رشته است، به نحوی که قادر باشند نیازهای روزافزون جامعه در زمینههای مختلف مربوط به نمایش را پاسخگو باشند. فارغالتحصیلان این رشته به عنوان گروهی از هنرمندان جامعه وظیفه مفاهیم فرهنگی را با بیانی هنری عهدهدار میباشند. این فارغالتحصیلان توانایی انجام کلیه امور مربوط به نمایش، اعم نویسندگی، کارگردانی، بازیگری، دکورسازی و صحنهآرایی و نمایش عروسکی را متناسب با گرایش خود دارا بوده و میتوانند جذب مراکز هنری و آموزشی گردند.
دوره کارشناسیارشد ادبیات نمایشی نیز از جمله دورههای آموزشی دانشکده هنرهای زیبا است که در سال تأسیس شد، هدف آن ارتقای سطح علمی و بینش هنری و توان نویسندگی شرکتکنندگان در زمینه ادبیات نمایشی، رشد خلاقیتهای ادبی و هنری متناسب با فرهنگ و ارزشهای اسلامی است. با توجه به اینکه بنیاد و اساس فعالیتهای نمایشی از جمله نمایش (تئاتر) و سینما را متون نمایشی (نمایشنامه و فیلمنامه) تشکیل میدهند و ضرورت وجود نیروهای متخصص و کارآمد در این زمینهها کاملاً احساس میشود لذا انتظار بر این است با اجرای این دوره حوزههای آموزشی و همچنین محافل حرفهای تقویت شوند. فارغالتحصیلان رشته کارشناسیارشد ادبیات نمایشی علاوه بر حضور مؤثر دربازار کار خصوصی و صنایع فیلمسازی و صحنههای نمایشی میتوانند در فعالیتهای حرفهای، آموزشی و مشاوره در بخشهای مختلف دولتی نیز شرکت نمایند. در سال ۱۳۴۴ به سرپرستی دکتر نامدار تاسیس شد و از گروههای بسیار مهم دانشکده گردید. اکثر هنرمندان و اساتید مهم هنرهای نمایشی معاصر ایران در این گروه تدریس و به ترتیب مشهورترین هنرمندان تئاتر و سینمای کشور پرداختند. در حال حاضر گروه هنرهای نمایشی دارای پنج رشته در مقطع کارشناسی شامل کارگردانی، بازیگری، طراحی صحنه، نمایش عروسکی و ادبیات نمایشی و نیز یک رشته ادبیات نمایشی در مقطع کارشناسیارشد و دکتری تخصصی تئاتر میباشد.
گروه آموزشی هنرهای نمایشی دارای ۲۲۰ نفر دانشجو در مقعطع کارشناسی و ۱۲۱نفر در مقطع کارشناسیارشد میباشد.
رشته موسیقی
رشته موسیقی پردیس هنرهای زیبا در مهرماه ۱۳۴۴ به سرپرستی دکتر برکشلی استاد دانشگاه تهران تأسیس گردید و تا قبل از ساختن ساختمان فعلی هنرهای تجسمی، کلاسهای موسیقی در ساختمان مرکزی و سالن آمفیتئاتر دانشکده تشکیل میگردید. در نیمه سال ۱۳۴۵، ساختمان فعلی هنرهای تجسمی آماده و گروه موسیقی به آن انتقال یافت. طبقه اول برای دفتر گروه و اتاق استادان در نظر گرفته شد و طبقات دوم و سوم با داشتن یک پیانوی خوب و آکوستیک شده برای درسهای خاص موسیقی اختصاص یافت. کلاسهای بزرگتر نیز در ساختمان کتابخانه و همچنین ساختمان مرکزی تشکیل میگردیدند.
پس از انقلاب اسلامی، گروه موسیقی با دروس همانند قبل از انقلاب تا یکسال ادامه یافت و در سال ۱۳۵۹، همزمان با انقلاب فرهنگی تعطیل گردند. این تعطیلی تا سال ۱۳۶۷ ادامه یافت که با تجدیدنظر دروس در این سال در ساختمان جدید طبقه سوم کتابخانه به صورت مشترک با گروه هنرهای نمایشی شروع به کار نمود و از مهرماه ۱۳۷۴ در طبقه اول ساختمان کتابخانه به فعالیت خود ادامه داد.
هدف دوره کارشناسی موسیقی تربیت موسیقیدانانی با کارایی نظری و عملی است. این دوره تلاش نموده با ارایه نظری و عملی موسیقی مطلوب و انسانساز در جهت استقلال و رشد فرهنگی گام بردارد. فارغالتحصیلان دروه کارشناسی موسیقی دارای توانمندیهای متنوعی خواهند بود. این فارغالتحصیلان با کسب دانش عمومی و نظری در خصوص موسیقی سنتی و کلاسیک قادر خواهند بود با انجام تحقیقات و مطالعات نمونه در طول دوره آموزشی خود، در چارچوب مراکز و واحدهای دولتی و یا به صورت خصوصی در زمینه تحقیقات موسیقی به فعالیت بپردازند. همچنین نسبت به آموزش، تدوین، تنظیم، اجرا و یا هدایت اجرای قطعات به صورت مستقل و یا هماهنگ با دیگر فعالیتهای هنری، فرهنگی و تبلیغی و رفع نیازمندیهای آنان اقدام نمایند. گروه آموزشی موسیقی در حال حاضر با داشتن در دو رشته نوازندگی موسیقی ایرانی و نوازندگی موسیقی کلاسیک در مقطع کارشناسی و از سال ۱۳۸۶ در رشته آهنگسازی کلاسیک در مقطع کارشناسیارشد با کادر هیئت علمی شامل دو استاد، یک دانشیار، هشت استادیار و سه مربی مشغول فعالیت است.
تعداد دانشجویان رشتههای موسیقی عبارتند از: ۱۴۲ نفر در مقطع کارشناسی و ۱۲ نفر در مقطع کارشناسیارشد.
[/tab]
[tab title=”دانشکده شهرسازی”]
دانشکده شهرسازی
باتوجه به تحولات جمعیتی در قرن اخیر و جابهجایی آن در سطوح منطقهای، مساله ساماندهی و سازماندهی فضای زیستی در گسترههای شهری و منطقهای به صورت پیچیده و حساسی درآمده است. در برخورد به چنین مسالهای است که رشتههای مربوط شهرسازی شامل برنامهریزی شهری، طراحی شهری، برنامهریزی منطقهای و مدیریت شهری نیز خصلتی حساس مییابد. این رشته که در آغاز چون شاخهای از معماری محسوب میگردید، در مواجهه با ابعاد گوناگون و پیچیده شهر و شهرنشینی، با علوم و دانشهای دیگر مانند، اقتصاد، جامعهشناسی، معماری، مهندسی و عمران درآمیخت و خصلتی میان رشتهای یافت.
هدف آموزش دوره شهرسازی، آموزش اصول، روشها و فنون شهرسازی و تربیت نیروهای خلاق و متعهد کشور برای ساماندهی محیطزیست مصنوع از سطح روستا، شهر تا منطقه میباشد. از سوی دیگر، هدف پژوهشی دوره شهرسازی عبارت است از: سامان دادن تحقیقات منطقهای، شهری و روستایی، کشف نیازها و خواستهای جامعه، طراحی مدیریت اجرایی راهحلها، ترسیم چگونگی فرایند رشد و تحول اجتماعی، اقتصادی و کالبدی با توجه به اصول و مبانی ارزشی و فرهنگی کشور، بهرهگیری و کاربست صحیح، منطقی و متناسب این راهحلها در شرایط کنونی و آینده کشور.
گروه آموزشی شهرسازی دانشگاه تهران در سال ۱۳۴۴ بنا به پیشنهاد دانشکده هنرهای زیبا و تصویب در شورای دانشگاه تأسیس گردید. در سال ۱۳۴۷ دوره عالی شهرسازی نیز آغاز گردید. این دوره منحصراً با پذیرش فارغالتحصیلان معماری با گذرانیدن یک دوره تخصصی دو ساله و تهیه یک رساله، به فارغالتحصیلان معادل دکتری شهرسازی اعطاء مینمود. دوره عالی شهرسازی به علت مسایل و مشکلات آموزشی، پس از یک دوره فارغالتحصیلی در سال تحصیلی ۵۱ـ۱۳۵۰ با تأسیس دوره کارشناسیارشد ناپیوسته شهرسازی تعطیل گردید.
رشته طراحی شهری این گروه، عمدتاً فارغالتحصیلان کارشناسی معماری و کارشناسی شهرسازی را پذیرفته که با گذرانیدن دروس پایه و دروس تخصصی با درجه کارشناسیارشد شهرسازی (طراحی شهری) فارغالتحصیل میشوند. اما رشته برنامهریزی شهری تاکنون از بین فارغالتحصیلان رشتههای شهرسازی، عمران، معماری، جغرافیا، نقشهبرداری، علوم اجتماعی و اقتصاد، دانشجو پذیرفته است. انتظار میرود طیف مدارک تحصیلی برای پذیرش در کارشناسیارشد شهرسازی، در سالهای آتی تجدیدنظر شود. مراحل تاسیس رشتههای کارشناسیارشد مدیریت شهری و برنامهریزی منطقهای نیز به اتمام رسیده و آماده پذیرش دانشجو هستند.
پیشنهاد تأسیس دوره دکتری شهرسازی از طرف گروه شهرسازی دانشکده هنرهای زیبا در سال ۱۳۶۸ به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارایه و مورد تصویب قرار گرفت و اولین دوره دکتری شهرسازی کشور در سال تحصیلی ۷۱ـ۱۳۷۰ آغاز شد.
پیرو نیازهای موجود در جامعه به کارشناسان شهرسازی برای کار حرفهای در نهادهای دولتی، عمومی و خصوصی (به ویژه شهرداریها) که ناشی از کمبود شدید شهرساز در کشور بود، در سال ۱۳۷۸ تاسیس دوره کارشناسی شهرسازی و سپس مهندسی شهرسازی به تصویب شورای عالی برنامهریزی رسید. درخصوص ضرورت و اهمیت دوره کارشناسی شهرسازی، باید گفت که طی دهههای ۱۳۳۵ ـ ۱۳۷۵ تعداد شهرهای ایران سه برابر شده و پیشبینی میشود که در سال ۱۴۰۰ شمسی این تعداد باز هم دوبرابر گردد.
تاسیس این دوره ضمن تحول و ارتقای کیفی آموزش تخصصی دورههای کارشناسیارشد ناپیوسته شهرسازی، دگرگونی کیفی در آموزش دورههای بالاتر را نیز فراهم کرده و مایه توسعه فنی و علمی شهرسازی در جهت رشد و تحول کشور خواهد گردید.
کارشناسان شهرسازی میتوانند در فرآیند ساماندهی و بهبود فضاهای زیستی و محیطهای زندگی نقش مؤثر داشته و با ارایه طرحهای مختلف در مدیریت، طرح و برنامهریزی و اجرای طرحها و برنامهاین فضاها مشارکت نمایند. این کارشناسان به نسبت آموختههای خود قادر به تهیه طرح و برنامه در سطوح متفاوت برنامهریزی کالبدی ـ فضایی و تهیه طرحهای شهری و روستایی بوده و عملاً در فرآیند شهرسازی نقش و وظیفه حرفهای خویش را ایفا خواهند نمود.
سازمان اداری دانشکده شهرسازی
۱ـ ریاست دانشکده
۲ـ معاونت آموزشی
۳ـ معاونت پژوهشی و تحصیلات تکمیلی
۴ـ بخشها: دارای شش بخش:
۱ـ بخش برنامهریزی شهری
۲ـ بخش طراحی شهری
۳ـ برنامهریزی منطقهای
۴ـ بخش مدیریت شهری
۵ـ بخش کارشناسی
۶ـ بخش دکتری
مقاطع تحصیلی دانشکده شهرسازی
۱ـ مقطع کارشناسی (مهندسی شهرسازی)
۲ـ مقطع کارشناسیارشد: در حال حاضر در دو رشته برنامهریزی شهری و طراحی شهری.
رشته های در شرف راهاندازی:
ـ برنامهریزی منطقهای
ـ مدیریت شهری
۳ـ مقطع دکتری شهرسازی
تعداد دانشجویان در حال حاضر:
۱ـ کارشناسی: ۱۴۶
۲ـ کارشناسیارشد:۱۱۸
۳ـ دکتری: ۱۵
سازمان دانشکده:
۱ـ رئیس دانشکده
۲ـ معاونتها:معاونت آموزشی
تعداد اعضای هیئت علمی دانشکده شهرسازی
۱ـ تعداد اعضاء شامل:۱۱نفر
۲ـ تعدا اعضاء بازنشسته شامل:۳ نفر
۳ـ تعداد اعضاء هیئت علمی وابسته: ۲نفر
۴ـ تعداد بورسیه: ۲نفر
[/tab]
[tab title=”دانشکده ادبیات”]
دانشکده ادبیات
دانشکده ادبیات یکی از شش دانشکده اولیه دانشگاه تهران بود که در سال ۱۳۱۳ و براساس تصویب شورای عالی فرهنگ تأسیس شد . دانشکده ادبیات تا سال ۱۳۳۴ با دانشسرای عالی با یک سازمان اجرایی و آموزشی اداره می شد و سرانجام پس از استقلال در سال ۱۳۳۷ در محوطه اصلی دانشگاه تهران مستقر شد. گروه های آموزشی این دانشکده در ۵ رشته کارشناسی ، ۷ رشته کارشناسی ارشد و ۷ رشته دکتری دانشجو می پذیرد. نخستین دوره دکتری در این دانشکده در سال ۱۳۱۶ با رشته زبان و ادبیات فارسی دایر شد. مؤسسه لغت نامه دهخدا و مؤسسه باستان شناسی، از جمله مراکز تحقیقاتی وابسته به این دانشکده میباشند.
سطوح تحصیلی
۱- زبان وادبیات فارسی : در سال ۱۳۱۳ تأسیس شد و هم اکنون در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکترای گرایش زبان و ادبیات فارسی ، دانشجو می پذیرد .
۲- فرهنگ و زبان های باستانی : در سال ۱۳۴۳ آغاز به کار نموده و در سال ۱۳۷۰ از گروه زبان شناسی همگانی جدا و مستقل شد . این گروه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای گرایش فرهنگ و زبان های باستانی دانشجو می پذیرد .
۳- زبان شناسی همگانی : این گروه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکترای زبان شناسی دانشجو می پذیرد .
۴- باستان شناسی : این گروه در سال ۱۳۱۴ شروع به فعالیت نمود وهم اکنون در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکترای باستان شناسی ، دانشجو می پذیرد .
۵- تاریخ : این گروه از سال ۱۳۳۰ بصورت رشته مستقل شروع به فعالیت کرد و هم اکنون در مقطع کارشناسی با گرایش تاریخ ، در مقطع کارشناسی ارشد با گرایش های تاریخ اسلام ، تاریخ ایران باستان و تاریخ دوره اسلامی و در مقطع دکتری با گرایش های تاریخی ایران اسلامی ، تاریخ اسلام و تاریخ ایران باستان دانشجو می پذیرد .
۶- زبان و ادبیات عرب : از سال ۱۳۴۸ بصورت مستقل شروع به فعالیت کرد . این گروه هم اکنون در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکترای گرایش زبان و ادبیات عرب ، دانشجو می پذیرد .
۷- فلسفه : این گروه در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری گرایش فلسفه دانشجو می پذیرد .
[/tab]
[tab title=”دانشکده اقتصاد”]
دانشکده اقتصاد
این دانشکده در سال ۱۳۴۲ در سه گروه آموزشی « اقتصاد سیاسی » ، « اقتصاد اجتماعی » و « اقتصاد پولی و مالی » در دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی و با پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی ، کار خود را آغاز نمود. در آبان ماه سال ۱۳۴۶ دانشکده اقتصاد بصورت مستقل تشکیل گردید . این دانشکده در ۲ رشته کارشناسی ، ۳ رشته کارشناسی ارشد و ۱ رشته دکترا و ۵ گرایش دانشجو میپذیرد.
سطوح تحصیلی
این دانشکده دارای ۳ گروه آموزشی می باشد که به شرح زیر است:
اقتصاد اجتماعی : در سه مقطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری در رشته « اقتصاد توسعه و برنامه ریزی » دانشجو می پذیرد.
اقتصاد نظری : در سه مقطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری و با گرایش های «اقتصاد نظری» و «اقتصاد انرژی» دانشجو می پذیرد.
امور بازرگانی : در سه مقطع کارشناسی «گرایش اقتصاد بازرگانی» ، کارشناسی ارشد «گرایش اقتصاد پولی و بین المللی» و دکتری «گرایش اقتصاد پولی و بین المللی» دانشجو می پذیرد.
[/tab]
[tab title=”دانشکده الهیات”]
دانشکده الهیات و معارف اسلامی
دانشکده الهیات و معارف اسلامی در سال ۱۳۱۳ در محل مدرسه عالی سپهسالار ( شهید مطهری ) با نام دانشکده علوم معقول و منقول با سه رشته ادبیات عرب ، علوم معقول و منقول افتتاح شد .
این دوره پنج سال به درازا کشید و در سال ۱۳۱۸ دانشکده تعطیل شد. بار دیگر فعالیّت دانشکده در سال ۱۳۲۱ در محل فرهنگستان با دو رشته علوم معقول و منقول از سر گرفته شد و به تدریج توسعه یافت. چنانکه دو رشته دیگر به نام های زبان و ادبیات عربی و فرهنگ اسلامی بر آن افزوده شد . همچنین در دو رشته علوم معقول و منقول نیز دوره دکتری دایر گردید. در سال ۱۳۴۴ دانشکده علوم معقول و منقول به دانشکده الهیات و معارف اسلامی تغییر نام داد. این دانشکده در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می پذیرد.
سطوح تحصیلی
۱- فقه شافعی : در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می پذیرد .
۲- فقه و مبانی حقوق اسلامی : در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می پذیرد .
۳- ادیان و عرفان تطبیقی : در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می پذیرد .
۴- فلسفه و کلام اسلامی : در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می پذیرد .
۵- تاریخ فرهنگ و تمدّن اسلامی : در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می پذیرد .
۶- علوم قرآن و حدیث : در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می پذیرد .
[/tab]
[tab title=”دانشکده تربیتبدنی”]
دانشکده تربیت بدنی
رشته تربیت بدنی در سال ۱۳۴۵ در دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی تحت نظارت گروه تربیت بدنی و علوم ورزشی دایر شد .با استقلال این گروه در سال ۱۳۶۷ دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی تشکیل شد . این دانشکده در یک گرایش کارشناسی ، یک گرایش کارشناسی ارشد و سه گرایش دکتری دانشجو می پذیرد .
سطوح تحصیلی
۱٫گروه آموزشی مبانی علوم انسانی تربیت بدنی ، این گروه در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری بطور مشترک با گروه های دیگر دانشکده به آموزش دانشجویان رشته تربیت بدنی می پردازد .
۲٫ گروه آموزشی مبانی علوم زیستی تربیت بدنی : در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد گرایش تربیت بدنی و در مقطع دکتری گرایش فیزیولوژی ورزش فعالیت می کند .
۳٫ گروه آموزشی بهداشت و طب ورزشی ، این گروه به کمک گروه های دیگر دانشکده در آموزش دانشجویان مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد ، گرایش عمومی تربیت بدنی فعالیت می کند .
[/tab]
[tab title=”دانشکده جغرافیا”]
دانشکده جغرافیا
گروه جغرافیا از اولین رشته هایی است که پس از تأسیس دانشگاه تهران در سال ۱۳۱۳ به نام رشته « تاریخ – جغرافیا » تأسیس شد .در سال ۱۳۴۲ بنا به ضرورتهای ناشی از گسترش علم جغرافیا و تخصصی شدن آن و نیز اجرای نظام جدید دانشگاهی رشته تاریخ – جغرافیا در دانشگاه تفکیک و هر یک بصورت گروهی مستقل به فعالیت پرداختندو این گروه برای اوّلین بار در دوره کارشناسی مستقلاً اقدام به پذیرش دانشجو نمود . گروه جغرافیا تا سال ۱۳۸۰ دارای گرایش های انسانی ، طبیعی و کارتوگرافی بوده. در راستای اهداف علمی – آموزشی و گسترش علمی کشور و ایجاد فضای لازم و مطلوب در جهت توسعه امکانات پژوهشی جغرافیا ، اندیشه گسترش گروه و تبدیل آن به دانشکده بوجود آمد و در آبان ماه ۱۳۸۰ این فکر به واقعیت پیوست. دانشکده جغرافیا در حال حاضر دارای ۳ گروه آموزشی جغرافیای انسانی ، طبیعی ، کارتوگرافی میباشد.
سطوح تحصیلی
۱- گروه جغرافیای انسانی : در دوره کارشناسی در رشته جغرافیای انسانی و در گرایش های جغرافیای سیاسی ، جغرافیای برنامه ریزی شهری و جغرافیای برنامه ریزی روستایی در دوره کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می پذیرد .
۲- گروه آموزشی جغرافیای طبیعی : این گروه فعالیت خود را از سال ۱۳۸۰ آغاز نمود و در حال حاضر علاوه بر پذیرش دانشجوی دوره کارشناسی در رشته جغرافیای طبیعی ، در گرایش های اقلیم شناسی و ژئومورفولوژی در دوره کارشناسی ارشد و دکتری دانشجو می پذیرد .
۳- گروه آموزشی کارتوگرافی : این گروه فعالیت خود را از سال ۱۳۸۰ آغاز نموده و در حال حاضر فقط در دوره کارشناسی دانشجو می پذیرد .
[/tab]
[tab title=”دانشکده حقوق”]
دانشکده حقوق و علوم سیاسی
در سال ۱۳۱۳ به مدرسه علوم سیاسی ، حقوق و تجارت با هم ادغام شدند و با عنوان دانشکده حقوق و علوم سیاسی و اقتصادی دانشگاه تهران به رسمیت شناخته شد . در سال ۱۳۶۶ رشته های اقتصاد این دانشکده با عنوان دانشکده اقتصاد از آن جدا شدند.دانشکده حقوق و علوم سیاسی در حال حاضر با ۵ گروه آموزشی حقوق خصوصی و اسلامی ، حقوق عمومی ، حقوق جزا ، علوم سیاسی ، روابط بین المللی فعالیت می کند . گروه های ذکر شده در ۲ رشته کارشناسی ، ۹ رشته کارشناسی ارشد و ۵ رشته دکترا دانشجو می پذیرد. اولین دوره دکتری این دانشکده در رشته حقوق و در سال ۱۳۲۶ افتتاح شد .
سطوح تحصیلی
۱- حقوق خصوصی و اسلامی : رشته های تحصیلی این گروه عبارتند از :
مقطع کارشناسی :گرایش حقوق
مقطع کارشناسی ارشد : گرایش حقوق خصوصی
مقطع دکتری : گرایش حقوق خصوصی
در سال تحصیلی ۸۳ -۸۲ رشته حقوق مالکیت معنوی نیز در مقطع کارشناسی ارشد دائر شده است .
۲- حقوق عمومی :
مقطع کارشناسی : گرایش حقوق قضایی با همکاری حقوق خصوصی و حقوق جزا
مقطع کارشناسی ارشد : سه گرایش حقوق عمومی ، حقوق بین المللی عمومی و حقوق بشر
دکتری : گرایش حقوق بین المللی عمومی این گروه مجوز دائر نمودن دوره دکتری حقوق عمومی را هم اخذ کرده .
۳- حقوق جزا :
مقطع کارشناسی : گرایش حقوق قضایی با همکاری دو گروه حقوق خصوصی و اسلامی و حقوق عمومی
مقطع کارشناسی ارشد : گرایش حقوق جزا
مقطع دکتری : گرایش حقوق جزا
۴- علوم سیاسی :
مقطع کارشناسی : گرایش علوم سیاسی
مقطع کارشناسی ارشد : دو گرایش علوم سیاسی و سیاستگذاری عمومی
دوره دکتری : گرایش علوم سیاسی
۵- روابط بین الملل :
مقطع کارشناسی ارشد دو گرایش روابط بین الملل و مطالعات منطقه ای
مقطع دکتری : گرایش روابط بین الملل
[/tab]
[tab title=”دانشکده زبانخارجه”]
دانشکده زبان های خارجی
در سال ۱۳۴۸ مرکز زبان های خارجی در دانشکده ادبیات شروع به فعالیت نمود و پس از تحولات مختلف در سال ۱۳۶۷ مکانی تحت عنوان دانشکده زبان های خارجی به رسمیت شناخته شد و به دنبال آن رشته های زبان انگلیسی ، فرانسوی ، روسی ، ایتالیایی و آلمانی از دانشکده ادبیات به دانشکده زبان های خارجی انتقال یافتند . از آغاز فعالیت رسمی دانشکده تاکنون دو رشته زبان و ادبیات اردو ، زبان ژاپنی نیز به جمع رشته های قبلی اضافه شد . این دانشکده در ۷ گرایش کارشناسی ، ۵ گرایش کارشناسی ارشد و ۲ گرایش دکتری دانشجو می پذیرد .
سطوح تحصیلی
۱- گروه زبان و ادبیات انگلیسی : این گروه در سه مقطع کارشناسی ( گرایش زبان و ادبیات انگلیسی ) ، کارشناسی ارشد ( با دو گرایش زبان و ادبیات انگلیسی _ آموزشی زبان ) و دکتری ( با گرایش آموزش زبان انگلیسی ) دانشجو می پذیرد .
۲- گروه زبان و ادبیات فرانسه : این گروه در سه مقطع کارشناسی ، کارشناسی ارشــد و دکتـــری با گرایش زبان و ادبیات فرانسه دانشجو می پذیرد .
۳- گروه زبان آلمانی : این گروه هم اکنون در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشجو می پذیرد .
۴- گروه زبان روسی : این گروه هم اکنون در مقطع کارشناسی دانشجو می پذیرد .
۵- گروه سایر زبان های خارجی : این گروه مسئولیت آموزش زبان عمومی برای تمامی رشته های موجود در دانشکده های مختلف را بر عهده دارد .
۶- بخش زبان و ادبیات ژاپنی : این گروه در مقطع کارشناسی دانشجو می پذیرد .
۷- بخش زبان و ادبیات اردو : این گروه در مقطع کارشناسی دانشجو می پذیرد .
۸- بخش زبان و ادبیات ایتالیایی : این گروه در مقطع کارشناسی دانشجو می پذیرد .
[/tab]
[tab title=”دانشکده علوماجتماعی”]
دانشکده علوم اجتماعی
آموزش علوم اجتماعی از سال ۱۳۳۷ همزمان با تأسیس مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی در گروه آموزشی علوم اجتماعی دانشکده ادبیات شروع شد و اولین دوره های رسمی آموزش عالی اجتماعی در مقطع کارشناسی ارشد در این مؤسسه تشکیل شد . در سال ۱۳۵۱ با ادغام دو مؤسسه مطالعات و تحقیقات تعاون ( تأسیس ۱۳۴۶ ) ،دانشکده علوم اجتماعی و تعاون به عنوان اولین دانشکده مستقل آموزش عالی علوم اجتماعی در ایران رسماً آغاز به کار کرد و اکنون با نام دانشکده علوم اجتماعی فعالیت می کند .گروه های آموزشی این دانشکده در ۶ گرایش کارشناسی ، ۸ گرایش کارشناسی ارشد و ۴ گرایش دکتری دانشجو می پذیرد .
سطوح تحصیلی
۱- جامعه شناسی : در مقطع کارشناسی با گرایش های پژوهشگری علوم اجتماعی و دبیری علوم اجتماعی ، در مقطع کارشناسی ارشد با گرایش های جامعه شناسی و پژوهشگری و در مقطع دکتری با گرایش جامعه شناسی فرهنگی و نظری دانشجو می پذیرد .
۲- انسان شناسی : این گروه در هر چهار شاخه اصلی این رشته ( انسان شناسی فرهنگی و اجتماعی ، انسان شناسی زیستی ، انسان شناسی باستان شناختی و انسان شناسی زبان شناختی ) در مقاطع کارشناسی ارشد با گرایش جمعیت شناسی دانشجو می پذیرد .
۳- جمعیت شناسی : در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری با گرایش جمعیت شناسی دانشجو
می پذیرد .
۴- تعاون : در مقطع کارشناسی با گرایش تعاون و درمقطع کارشناسی ارشد با گرایش های تعاون و رفاه اجتماعی، برنامه ریزی و رفاه اجتماعی دانشجو می پذیرد .
۵- ارتباطات اجتماعی : در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد با گرایش ارتباطات اجتماعی دانشجو می پذیرد .
۶- توسعه روستایی : در مقطع کارشناسی ارشد با گرایش توسعه روستایی دانشجو می پذیرد .
[/tab]
[tab title=”دانشکده علومتربیتی”]
دانشکده علوم تربیتی
از سال ۱۳۴۴ دانشکده علوم تربیتی آغاز به کار کرد . این دانشکده در ابتدا ضمن تربیت دبیر ، آموزش مسائل تربیتی و روش های آموزشی را نیز بر عهده داشت . از سال ۱۳۴۸ فعالیت دانشکده صرفاً به روانشناسی و علوم تربیتی معطوف شده و به بسط و توسعه آن همّت گماشته است . این دانشکده در ۶ گرایش کارشناسی ، ۸ گرایش کارشناسی ارشد و ۷ گرایش دکتری ، اقدام به پذیرش دانشجو می نماید .
سطوح تحصیلی
۱- جامعه شناسی : در مقطع کارشناسی با گرایش های پژوهشگری علوم اجتماعی و دبیری علوم اجتماعی ، در مقطع کارشناسی ارشد با گرایش های جامعه شناسی و پژوهشگری و در مقطع دکتری با گرایش جامعه شناسی فرهنگی و نظری دانشجو می پذیرد .
۲- انسان شناسی : این گروه در هر چهار شاخه اصلی این رشته ( انسانشناسی فرهنگی و اجتماعی ، انسان شناسی زیستی ، انسان شناسیباستان شناختی و انسان شناسی زبان شناختی ) در مقاطع کارشناسی ارشد دانشجو میپذیرد .
۳- جمعیت شناسی : در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری در گرایش جمعیت شناسی دانشجو می پذیرد .
۴- تعاون : در مقطع کارشناسی با گرایش تعاون و درمقطع کارشناسی ارشد با گرایش های تعاون و رفاه اجتماعی، برنامه ریزی و رفاه اجتماعی دانشجو می پذیرد .
۵- ارتباطات اجتماعی : در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد با گرایش ارتباطات اجتماعی دانشجو می پذیرد . ۶- توسعه روستایی : در مقطع کارشناسی ارشد با گرایش توسعه روستایی دانشجو می پذیرد .
[/tab]
[tab title=”دانشکده مدیریت”]
دانشکده مدیریت
در سال ۱۳۳۳ مؤسسه علوم اداری و بازرگانی در دانشکده حقوق تأسیس شد . در سال ۱۳۴۳ این مؤسسه به دانشگاه علوم اداری و مدیریت بازرگانی تبدیل و از سال ۱۳۸۰ به عنوان دانشکده مدیریت شناخته شد . گروه های آموزشی این دانشکده در ۵ گرایش کارشناسی ، ۴ گرایش کارشناسی ارشد و دو رشته دکتری دانشجو می پذیرد .
۱- مدیریت مالی و بیمه : در مقطع کارشناسی ( گرایش مدیریت بیمه ) ، کارشناسی ارشد ( گرایش مدیریت بیمه ) فعالیت دارد .
۲- مدیریت بازرگانی : در مقطع کارشناسی ( گرایش مدیریت بازرگانی ) ، کارشناسی ارشد ( گرایش بازاریابی ، بازرگانی داخلی ، بازرگانی بین المللی ، مدیریت تحوّل ) ، دکتری ( گرایش های سیاستگذاری در بخش عمومی ، بازاریابی بین المللی ) فعالیت دارد .
۳- حسابداری : در مقاطع کارشناسی ، کارشناسی ارشد و دکتری گرایش حسابداری دانشجو می پذیرد .
۴- اداره امور دولتی : در مقاطع کارشناسی ( گرایش مدیریت دولتی ) ، کارشناسی ارشد ( گرایش مدیریت دولتی ) و دکتری ( گرایش مدیریت رفتار سازمانی ، مدیریت منابع انسانی و مدیریت سیاستگذاری در بخش عمومی ) فعالیت می کند .
۵- مدیریت صنعتی : در مقاطع کارشناسی ( گرایش مدیریت صنعتی ) ، کارشناسی ارشد ( گرایش تولید ، تحقیق در عملیات مالی ) و دکتری ( گرایش های مدیریت تولید ، مدیریت تحقیق در عملیات ، مدیریت سیستم ها ) فعالیت دارد .
[/tab]
[/tabs]
ممنون خیلی اطلاعات خوبی درمورد دانشگاه تهران قرار دادید
ممنون از لطفتون